Tüpraş, 2020 yılının üçüncü çeyreğine ilişkin finansal sonuçlarını açıkladı. Yılın üçüncü çeyreğinde toplam 6,4 milyon ton üretim ve 6,7 milyon ton ürün satışı gerçekleştiren Tüpraş’ın ilk 9 aydaki yatırımları ise toplam 680 milyon TL’ye ulaştı.

Tüpraş, Covid-19 salgınının küresel ölçekteki etkilerinin hissedilmeye devam ettiği yılın üçüncü çeyreğinde de Türkiye’nin enerji ihtiyacını kesintisiz olarak karşılamayı sürdürdü. Bu dönemde yüzde 88,5 kapasite kullanımıyla 6,4 milyon ton üretim yapan Tüpraş, 6 milyon tonu yurt içinde olmak üzere, toplam 6,7 milyon ton ürün satışı gerçekleştirdi.

Akaryakıt ürünleri tüketimi toparlanma göstermeye başladı

Küresel petrol ürünleri talebi; tarihi dip seviyelerinin görüldüğü ikinci çeyreğin ardından, salgına yönelik önlemlerin hafifletilmeye başlanması ve ekonomilerin yeniden açılma sürecine girmesinin yanı sıra mevsimsel dinamiklerin de desteği ile kısmi bir toparlama kaydetti. Talepteki normalleşme eğilimine karayolu yakıtları öncülük etti. Öte yandan, pek çok bölgede yurt içi uçuşların geçen yılki seviyelere büyük oranda yaklaşmasına rağmen, zayıf seyreden uluslararası uçuşlar nedeniyle jet yakıtı talebi daha yavaş bir toparlanma gösterdi. Rafinerilerin jet yakıtı kar marjlarında devam eden zayıflık, hatta çok uzun süre negatif olması nedeniyle jet yakıtı üretimini mümkün olduğunca sınırlayarak motorin arzını artırmaları ve yılın başından gelen yüksek stokların da piyasaya girişi ile motorin kar marjları tarihi düşük seviyeleri gördü. Bu durum rafineri kârlılıkları üzerinde baskı oluşturdu.

Yıl içinde hayata geçen OPEC+ üretim kısıtlarıyla azalan ağır ham petrol arzı ve özellikle Asya bölgesi kaynaklı artan ham petrol talebi nedeniyle ağır ham petrollerin fiyatları artış gösterdi, Tüpraş gibi kompleks rafinerilerin girdi maliyeti arttı netice olarak büyük yatırımlarla hayata geçirilen kompleks rafinerilerin brüt marjları dahi bu dönemde negatif bölgede seyretti. Yılın ilk yarısındaki dalgalı seyrinin ardından üçüncü çeyreğe 43 dolar/v seviyesinde başlayan Brent ham petrol fiyatı ise dar bir bantta kalarak Temmuz’u 43 dolar/v, Ağustos’u ise 45 dolar/v ortalama ile tamamladı. Gerek küresel ölçekte yeniden artışa geçen vaka sayılarıyla artan endişeler, gerekse değişen mevsimsel etkenlerin talep üzerinde oluşturduğu olumsuz etkiler nedeniyle Brent ham petrol fiyatı Eylül ayında ortalamada 41 dolar/v seviyesine geriledi.

Talebin toparlanmaya başlamasıyla İzmir rafinerisi üretime geri döndü

Covid-19 salgınına bağlı olarak talepte meydana gelen düşüşten dolayı 5 Mayıs’ta üretime ara veren Tüpraş İzmir Rafinerisi, özellikle yurt içi talepte görülen toparlanmayla beraber öngörüldüğü gibi, 1 Temmuz itibarıyla üretime geri döndü. Bu çeyrekte de jet yakıtı talebinde görülmeye devam eden zayıflık nedeniyle üretim optimizasyonu uygulanarak jet yakıtı üretim oranları sınırlandırıldı. Talebe bağlı olarak geçen yıla kıyasla azalan satışların ve düşen fiyatların neticesinde Tüpraş’ın 2020 yılı üçüncü çeyrek cirosu 17 milyar TL oldu. Zayıflayan ürün marjları ve daralan hafif-ağır ham petrol fiyat farkları Tüpraş’ın operasyonel kârlılığını olumsuz etkilerken; Brent ham petrol fiyatındaki artışa bağlı olarak kaydedilen stok karı ise olumlu katkı sağladı ve yılın üçüncü çeyreğinde 199 milyon TL faaliyet karı elde edildi. Kur artışı nedeniyle yükselen kur farkı giderlerinin de etkisiyle, 2020’nin üçüncü çeyreğinde 420 milyon TL net zarar kaydedildi. Tüpraş, küresel piyasalarda seyreden yüksek volatiliteye rağmen yürüttüğü etkin finansman politikalarıyla içinde bulunduğumuz dönemde de güçlü bilançosunu korudu.

Tüpraş, Türkiye’nin akaryakıt ihtiyacını karşılamaya devam ediyor

Tüpraş, tüm rafinerileri için “TSE Covid-19 Güvenli Üretim Belgesi’ni de alarak Türkiye’nin akaryakıt ihtiyacını karşılama görevini yerine getirmeye devam etti. 2020 yılının üçüncü çeyreğinde de modernizasyon ve enerji verimliliği konularında projelerini sürdürerek, yılın ilk 9 ayında toplam 680 milyon TL yatırım harcaması gerçekleştirdi.

(DERYA SÜNER)