İzmir’de iklim değişikliği nedeniyle gelecekte olabilecek kuraklığa karşı toplumun bilgilendirileceği, tarımda doğru yöntemlerin uygulama seraları ile anlatılacağı eğitim ve araştırma enstitüsü kuruluyor.

İzmir’de, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin iklim krizi konusunda kamuoyunu bilgilendirmek için “HORIZON 2020” programı kapsamında hazırladığı ve Avrupa Birliği’nden 2 milyon 300 bin Euro hibe aldığı “Doğa Esaslı Çözümler” projesinin önemli halkalarından biri daha hayata geçiyor. İklim değişikliği nedeniyle gelecekte yaşanabilecek kuraklığa karşı toplumu bilgilendirmek ve tarımda doğru yöntemleri uygulamalı olarak anlatmak amacıyla hizmet verecek “Sasalı İklime Duyarlı Tarım Eğitim ve Araştırma Enstitüsü” 2021 yılının Mart ayında hizmete girecek. Yüzde 80 oranında tamamlanan projede idari binaların yapımı bitirildi. Bitkilendirme, çevre düzenleme ve ahşap yürüyüş yollarının yapımı ise devam ediyor.

Laboratuar ve kütüphane yer alacak

İzmir Doğal Yaşam Parkı’nın doğu bölümünde, 15 bin 800 metrekarelik alanda faaliyet gösterecek “Sasalı İklime Duyarlı Tarım Eğitim ve Araştırma Enstitüsü”nde vatandaşları ve çocukları bilgilendirmek için eğitim salonu, laboratuvar ve kütüphane olacak. Binanın dışında ise iklim değişikliğinin tarıma etkilerini gösteren uygulama seraları kurulacak. İlerleyen yıllarda kuraklık nedeniyle açık alanda tarım yapılamayacağı için seralarla oluşturulan kapalı alanlarda örnek uygulamalar yapılacak. Seraları gezmeden önce öğrencilere ve vatandaşlara iklim değişikliğinin etkileri anlatılacak. Alanda arılar ve böcekler için uzun uçuşlar sırasında dinlenmelerine olanak sağlayacak 10 adet böcek evi de olacak.

Üç serada alternatif tarım örnekleri

Topraksız tarım ve dikey tarım uygulamalarının anlatıldığı bin metrekare alana yayılan üç serada ise 2080 yılına kadar oluşabilecek kuraklığa karşı alınacak önlemler hakkında vatandaşlar görsel olarak bilgilendirilecek. Dikey tarım serasını gezenler üst üste raflarda su içinde yetişen ürünleri görüp, kendi seraları için örnek alacak. Açık tarım alanlarının da bulunacağı enstitü bahçesinde 550 metre uzunluğunda “Doğa Esaslı Çözümlerin” anlatıldığı eğitim yolu (Biyo-Bulvar) olacak. Biyo-Bulvar yolu boyunca yağmur sularının yeraltı sularına karışmasını destekleyen ve sel-taşkın riskinin kontrolünü sağlayan su hendekleri, eğitim rotasında ise proje kapsamında uygulamaların anlatıldığı bilgilendirme panoları yer alacak.

Açık tarım alanında iki doğal yöntem

Enstitüyü gezenler açık tarım alanında sırt üstü tarım uygulaması hakkında bilgi sahibi olacak. Bitkilerin köklerini tuzdan uzaklaştırmak için 150 santimetre yüksekliğinde tümseklerde yetiştirilen ağaçlar (ayva ve nar) bulunacak. Açık tarım alanın bir bölümünde ise biyokömür üretim tesisinde üretilen karbon emisyonunu azaltan ve toprağı verimli hale getiren akıllı toprak uygulaması ile ürün yetiştirilecek. Enstitü 11 milyon 190 bin liralık bütçeyle hizmete alınacak.

AB’nin en yüksek bütçeli hibe programı

Avrupa Birliği’nin en yüksek bütçeli hibe programı HORIZON 2020 kapsamında İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin “Doğa Esaslı Çözümler” projesi 2017’de 39 uluslararası proje arasından seçilerek 2,3 milyon Euro hibe almaya hak kazandı. Böylelikle İzmir, İngiltere’nin Liverpool ve İspanya’nın Valladolid şehirleriyle birlikte öncü ve uygulayıcı şehir oldu. Proje, Karşıyaka kent merkezinden Çamaltı Tuzlası’na kadar olan bölgeyi içeriyor. Bu bölgede karbon salımını azaltmak, bioçeşitliliği artırmak, yoğun kentleşmenin getirdiği hava sıcaklığını düşürmek, yeşil alan miktarını artırmak, sel–taşkın riskini azaltmak ve halkın yaşam kalitesini artırmak amacıyla ortaya konacak model İzmir için rehber olacak. Proje kapsamında Mavişehir’de Peynircioğlu Deresi’nin kıyı kesimi ile Halk Park ve devamındaki güzergah üzerinde "kesintisiz bir ekolojik koridor" oluşturuldu. Girne Caddesi’nde cep parklar yapıldı. Sasalı Doğal Yaşam Parkı ve Vilayetler Evi otoparklarının üzeri yeşil çatıya dönüştürüldü. "Sasalı İklime Duyarlı Tarım Eğitim ve Araştırma Enstitüsü” projesi 2019 yılında “En İyi Sürdürülebilir Uygulamalar Yarışması”nda "Sürdürülebilir Tarım" kategorisinde birincilik elde etti.

(SERKAN SELİNGİL)