İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi'nde (İBG) görevli Türk bilim insanları, piyasadaki örneklerine göre daha yüksek kapasite ve daha düşük hata oranına sahip hücre sayım cihazı geliştirdi.

İBG'de araştırma grup lideri olarak görev yapan Dr. Arif Engin Çetin, 10 ay önce biyomedikal mühendisliği bölümü öğrencileri Meryem Beyza Avcı ve Sevim Deniz Yaşar ile yerli hücre sayım cihazı geliştirmek için çalışma başlattı. TÜBİTAK'ın destek verdiği projede bilim insanları, muadilleri yüksek maliyetlerle ithal edilen ve hücrelerin canlılığını gösteren hücre sayım cihazı için görüntü işleme teknolojisi ve özgün bir donanım geliştirdi. Dr. Çetin, geliştirdikleri hücre sayım cihazının özellikle tıp alanındaki bilimsel çalışmalarda sıklıkla kullanıldığını belirtti. Örneğin kansere yönelik ilaç araştırmalarında etken molekülün işe yarayıp yaramadığının belirlenmesi işleminde bu cihazların doğru ölçüm yapmasının çok önemli olduğunu ifade eden Çetin, dünyada farklı sistemleri kullanan çok sayıda ölçüm cihazı bulunduğunu işaret etti.

“Projeyi 2 lisans öğrencimle yaptık”

Yaklaşık 45 bin liralık projeyle geliştirdikleri cihazın en yüksek teknolojiyi kullandığını aktaran Çetin, piyasada performansı iyi olmayan muadillerinin 120 bin liradan başladığını, iyi bir cihazın ise 300 bin lira civarında değer bulduğunu aktardı. Rakip ürünlere göre daha çok örnek tarayabilen bir cihaz geliştirdiklerini dile getiren Çetin, "Geliştirdiğimiz cihazla 4 saniye içinde 3 bin hücre sayabiliyoruz. Bu, hata oranında yüzde 3'ün altına ulaşmamızı sağlıyor. Ticari birçok örneğin yüzde 10 ila 20 arasında hata payı var, biz bunu yüzde 3'ün altına indirdik. Biz bu projeyi 2 lisans öğrencimle yaptık. Mütevazı bütçeler ve lisans öğrencileriyle Türkiye'de yüksek teknolojili ürünlerin üretildiğini göstermek istedik. 10 ay gibi kısa bir sürede tıp ve yaşam bilimi alanlarında kullanılan elzem bir cihazı geliştirilebileceğimizi gösterdik."

Seri üretim için girişimde bulunuldu

Prototip ürünü ortaya koyduklarını, ürün için patent istemediklerini aktaran Çetin, kısa sürede seri üretimine geçilmesi için girişimde bulunduklarını sözlerine ekledi. Ekipte görev alan Avcı ise hücre sayımı sırasında bilim insanlarının laboratuvarda çok zaman geçirdiğini bu süreyi en aza indirmek için çalışma yaptıklarını ve başarılı olduklarını anlattı. Yaşar da projede görüntü işleme ve tasarım gibi çalışmalar yaptığını, geliştirdikleri cihazla gurur duyduklarını söyledi.

(AA)