MİRASINI AKTARACAK ÇIRAK ARIYOR
20 Ocak 2022, Perşembe 06:33Tweet |
Bergama'da tarihsel kökeni milattan önce 2. yüzyıla kadar uzanan parşömeni geleneksel yöntemlerle üretmeye devam eden "karatabak" ustası İsmail Araç, meşakkatli mesleğini ilk günkü sevgiyle yaşatmaya devam ediyor.
Göçmen anne ve babanın oğlu olarak İzmir'in Bergama ilçesinde doğup büyüyen 91 yaşındaki İsmail Araç, maddi imkansızlıklar nedeniyle okula devam edemedi.Bir arkadaşının tavsiyesi üzerine 1953'te Bergama Tabakçılar Köprüsü'nün altındaki tabakçıların yanında mesleğe çırak olarak başlayan Araç, deriyle ilk kez o zaman tanıştı. Askerlik nedeniyle ara verdiği mesleğine iki yıl sonra geri dönen Araç, 5 yıl tabakhanede çalıştıktan sonra kendi dükkanını açtı. Kimyasal kullanmadan geleneksel yöntemlerle yaklaşık bir ay süren işlemlerle tabakladığı derileri parşömen, kösele, davul derisi ve pöstekiye dönüştüren Araç, yıllar içinde modern tabaklama yöntemlerinin gelişmesiyle siparişlerin azalmasına rağmen zanaatını bırakmadı. Kuzu, oğlak, kuş, balık, yılan gibi birçok hayvanın derisini işleyebilen Araç, mesleğini sonraki nesillere aktarma konusunda ise önemli zorluklar yaşadı. İşin zorluğu nedeniyle çırak bulmakta güçlük çeken Araç'ın sınavından ise sadece 2 kadın geçerek bu zanaatı öğrenebildi.
Çırakları İngiltere ve Yunanistan'da
Mesleğin kaybolmaması için çabalarını sürdüren İsmail Araç, elde ettiği başarılar dolayısıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'dan 11 Ocak'ta "Yaşayan İnsan Hazineleri Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri Ödülü"nü aldı. Yaşı ilerlediği için artık eskisi gibi çalışamadığını, bir öğrencisiyle atölyede mesai harcadığını belirten Araç, ömrü el verdiği sürece mesleğini devam ettireceğini söyledi. Kış soğuklarında dereye girerek deri sıyırdıklarını, buna çoğu kimsenin dayanamadığını anlatan Araç, "Eskiden aynı anda 25 deriyi basıyordum, bir sürü müşterim vardı, şimdi ise ancak 1-2 tane basabiliyorum. Domuz derisi dışında işlemediğim hayvan derisi kalmadı. Bu özel mesleğin benden sonra da yaşatılmasını istiyorum." dedi. İşe başlayan çırakların zoru görünce kaçtığını vurgulayan Araç, bu konuda unutmadığı bir anısını şu sözlerle aktardı: "İbrahim diye bir çırağım vardı. Ondan su teknesinin içindeki koyun derilerini çıkarmasını istedim. Baktım büzülmüş. 'İsmail abi kollarım gitti, kollarım yok' dedi. Ben de bıçakla ellerini kesti zannettim. 'Çabuk bana ocak yak, kollarım yok, hissetmiyorum' dedi. 'Bak İbrahim, ocağı yakarsam düşer bayılırsın, sakın korkma, cesaretle sok kollarını suyun içine ovala' dedim. Soktu, ovaladı 10-20 sefer. Sonra kolları açıldı. Ondan sonra gelir mi bir daha? Pazartesi aldı parasını bir daha da gelmedi." Bugüne kadar sadece Demet Sağlam Tokbay ve Nesrin Ermiş Pavlis'in bu zorlu imtihandan geçebildiğini dile getiren İsmail usta, sözlerini şöyle sürdürdü: "İkisini de yetiştirdim. Birisi İngiltere'de diğeri de bir yıldır Yunanistan'da parşömen yapmaya başladı. İngiltere'de yaşayan Demet, İstanbul'da resim öğretmeniydi. Derilerin üzerine fevkalade resimler yapıyor. Yazılar yazıyordu. Dualar, kralların resimlerini, Atatürk'ün resimlerini deriye çok güzel işliyordu. Ressam da olduğu için yapıyordu."
"Yerden göğe kadar selam"
Ankara'da Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi'nde 11 Ocak'ta düzenlenen "Yaşayan İnsan Hazineleri Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri Ödül Töreni"nde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın elinden ödül alan İsmail Araç, o günün heyecanını halen üzerinden atamadığına dikkat çekti. Araç, sözlerini şöyle tamamladı: "O gece otelde uyuyamadım. 'Eyvah yarın ne olacak?', 'Yat uyu' diyorum kendime. Ama aklıma Cumhurbaşkanı geliyor. Yine uyku kaçıyor. Sabah oldu hiç uyuyamadım. Sonra sıra bize geldi, Cumhurbaşkanımızın karşısına çıktım. Selam verdim ilk önce, selamımı aldı. Sonra 'Sayın Cumhurbaşkanım, çok ağır yüküm var' dedim. 'Hayrola ne var?' dedi. 'Yerden göğe kadar selam getirdim sana' dedim. 'Aldım, kabul ettim.' dedi. 'Bir de seninle bir saat yüz yüze geleyim derdimi dökeyim' dedim. 'İnşallah o da olur' dedi. Çok mutlu oldum, Ona sürekli dua ettiğimi söyledim. Allah ondan razı olsun."
Coğrafi işareti alındı
Tarihi kaynaklara göre parşömen, M.Ö 2. yüzyılda Mısır'dan Bergama'ya papirüs satışının yasaklanması üzerine Bergama Kralı 2. Eumenes döneminde bulundu ve buradan Bergama kağıdı (Charta Pergamena) ismiyle dünyaya yayıldı. Parşömen, selüloz kağıdın bulunup yaygınlaşmasına kadar en önemli yazı gereci olarak kullanıldı. 2005'te Bergama Kültür ve Sanat Vakfı öncülüğünde ilçede yeniden üretimine başlanan parşömenin 2021 yılında coğrafi işaret tescil belgesi alındı.
(AA)

CHP Aliağa İlçe Başkanı Özlem Şan Oğuzhan, yönetimi ve partililer

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, CHP’de önceki

Maket tutkunu 18 yaşındaki Aliağalı Devrim Baran Gündüz, Modelcilik Kulübü’nün

Şehit Oğuz Özgür Çevik Anadolu Lisesi, 19 Mayıs Atatürk'ü

Aliağa Belediyesi Spor Okulları tarafından organize edilen 16.Kemal Harman, Övünç

Aşılı ceviz fidanı yılın 12 ayı dikilen kabuklu ceviz meyvesini 5.yılından itibaren

Türkiye limanlarında elleçlenen konteyner miktarı nisanda geçen

Aliağa’da bir yağ fabrikasındaki silonun büyük boyutlu metal kapağının

Eğitim İş Sendikası’nın Aliağa Temsilcisi Emre Kara, eğitim çalışanları

Koronavirüs pandemisi kısıtlamalarının gevşetilmesinin ardından eğitim organizasyonlarına

İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Aliağa Şubesi’nin 2019 yılında çocuklarda

Sahil Güvenlik Ege Deniz Bölge Komutanı Tuğamiral Serkan Tezel, bugüne

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü

Bozcaada Çanakkale'de Türkiye'nin köyü olmayan tek ilçesidir.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Sosyal Demokrasi Derneği’nin

AK Parti İzmir İl Başkanı Kerem Ali Sürekli, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde

Aliağa Belediyesi, engelli bireylerin sosyal, psikolojik ve fiziksel kabiliyetlerini

Aliağa Tüpraş Halk Eğitim Merkezi Özel Eğitim hocalarının koordinesinde

86 yıldır kesintisiz olarak düzenlenen Uluslararası Bergama Kermesi’nin

Trafik kazalarının önüne geçmek için başlatılan “Reflektör

Sürdürülebilir büyüme stratejisiyle küresel arenada

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, 2025 yılının Temmuz ayında, İzmir-Ankara

Terör örgütü PKK/KCK'nın ekonomik alan yapılanmasına yönelik

İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer’in İzmir’i

Aliağa Cumhuriyet İlkokulu’nda Geleneksel Bahar Şenliği ve Kermes etkinliği

Menemen Belediyesi’nin ‘Çilek Tadında Festival’ sloganıyla

Türkiye Enduro ve ATV Şampiyonası'nın ilk ayak yarışı, İzmir'in Bergama

İzmir’in işgali sırasında direnişin kıvılcımını ateşleyen şehit Gazeteci Hasan

Aliağa İlçe Emniyet Müdürlüğü, Trafik Haftası’nı

Aliağa Engelliler ve Rehabilitasyon Derneği Başkanı Musa Pala ve yönetimi, Engelliler

Kendisine has üslubu ve özgün tarzı ile geniş bir okur kitlesine ulaşan

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer "Başka Bir Tarım

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, Yargıtayın CHP İstanbul İl Başkanı Canan

Emekli Sen Aliağa Şube Başkanı Sebahattin Yeşiltepe, ‘Engelliler Haftası’