Sök Denizcilik şirketi, söküm işi için devraldıkları Brezilya donanmasına ait uçak gemisi "NAe Sao Paulo"ya ilişkin açıklama yaptı. Açıklamada, "İddia edilen asbest oranlarının gerçeği yansıtmadığı belgelendirilmiş ve ülkemiz ile Brezilya yetkili kurumlarına gerekli belgeler, raporlar ve analizler sunulmuştur" denildi.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Aliağa’da sökülmesi planlanan NAe Sao Paulo adlı gemi ile ilgili sosyal medya hesabından açıklama yapmış, gemide iddia edildiği gibi 900 ton değil, 9,6 ton asbest yükü bulunduğunu ve geminin sökümünün Aliağa’da yapılmasının insan ve çevre sağlığına zararı olmadığını belirtmişti. Ardından gemiyi sökecek olan firma SÖK Denizcilik de sökülmek amaçlı Aliağa’ya getirilmesi planlanan NAe Sao Paulo, uçak gemisi hakkında bir basın açıklaması yaptı. Yapılan açıklamada, “Uzun süredir NAe Sao Paulo gemisi hakkında basında yer alan asbest ve radyasyon iddiaları konusunda kamuoyunu bilgilendirmek isteriz. 12.04.2021 tarihinde konu gemi için Brezilya’da gerçekleşmiş olan ihale sonuçlanmış ve firmamıza ihale sonucu geminin devri Brezilya ve Fransız otoriteleri tarafından uygun görülmüştür. Gerçekleşen bu ihaleye sadece ve sadece Avrupa Birliği Çevre Komisyonunun uygun gördüğü ve onay verdiği gemi söküm tesisleri katılabilmiştir. Uluslararası akreditasyona sahip bağımsız denetim firmalarının yapmış olduğu birçok inceleme ve analizler sonucunda, asılsız bilgilere dayanarak NAe Sao Paulo gemisi özelinde iddia edilen asbest oranlarının gerçeği yansıtmadığı belgelendirilmiş ve ülkemiz ile Brezilya yetkili kurumlarına gerekli belgeler, raporlar ve analizler sunulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına sunulan 04.06.2021 tarihli, WO-16862-GG numaralı Atık Envanter rapor sonucu (IHM), NAe Sao Paulo gemisi hakkında iddia edilen yüksek miktardaki asbest oranlarının asılsız olduğunu kanıtlamaktadır.” Denildi.

“Ülkemize getirilmesinde ve sökülmesinde radyolojik açıdan bir sakınca bulunmuyor”

Gemi için gerekli bütün kontrollerin yapıldığı vurgulanarak, “Radyasyon konusunda yapılan iddialar sonucunda, Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumu yönergeleri doğrultusundaki tüm incelemeler, Uluslararası Akreditasyona sahip ve Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumu onaylı bağımsız bir firma tarafından yerinde yapılmış olup, analiz ve raporlar 13.10.2021 tarihli radyasyon ölçüm raporu ile Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumunun değerlendirilmesine sunulmuştur. Nükleer Düzenleme Kurumu, gerekli incelemeleri yaptıktan sonra 25.10.2022 tarihli, E-64279964-320.99-27861 Sayılı verdiği görüş yazısı ile NAe Sao Paulo gemisinin ülkemize getirilmesinde ve sökülmesinde radyolojik açıdan bir sakınca bulunmadığını değerlendirmiş olup ilgili kurumlara bu görüşü yazılı olarak bildirmiştir. NAe Sao Paulo gemisinin ülkemize varışı sonucunda yapılacak olan Radyasyon ve Atık Envanter (IHM) incelemesi, geminin varışı öncesinde sunulmuş olan rapor ve analizlerin teyidi maksadıyla gerçekleşecek olup, gemi söküm tesislerine gelen tüm gemiler için geçerli olan ve Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı kontrolünde yapılan rutin bir uygulamadır.” Denildi.

“Projenin çevreye bir zarar teşkil etmeden tamamlanmasını sağlayacağız”

Firma konuyla ilgili, “Uzun yıllardır bu sektörde faaliyet gösteren bir firma olarak, basında çıkmış olan her türlü haber, iddia ve toplumsal kaygıyı değerlendirmeye aldığımızı ifade etmek isteriz. Sivil toplum kuruluşlarının ve basın organlarının haklı çabalarını takdir ediyoruz. Projenin çevreye bir zarar teşkil etmeden başarılı bir şekilde tamamlanmasını sağlayacağız. Bu nedenle, ihale 12.04.2021 tarihinde sonuçlanmış olsa da yaklaşık 8 ay süren detaylı denetlemeler, net analiz ve rapor sonuçları elimize ulaşmadan, NAe Sao Paulo gemisinin ülkemize getirilmesi ile ilgili firmamız tarafından herhangi bir resmi başvuruda bulunulmadı. Basel Sözleşmesi çerçevesinde yapılan başvuru, Atık Envanter Raporu (IHM) ve Radyasyon Ölçüm Sonuçları firmamıza ulaştıktan sonra, 21/12/2021 tarihinde yapılmıştır. Kimsenin Şüphesi olmasın ki uzun yıllardır bu sektörde firmamız profesyonel anlamda kurallara ve yasalara uygun şekilde atık yönetimi ve söküm işlemleri yapılmakta tüm faaliyetlerimiz Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından kontrol edilmektedir. Hurda gemi bünyelerinde envanter raporlarıyla yeri ve yaklaşık miktarı tespit edilen asbest mahallin bulunduğu yerin sökümü öncesinde yetkilendirilmiş asbest kurum ve firmaları uzmanı nezaretinde asbest söküm çalışanları tarafından yapılır. Söküm öncesinde asbest bulunan mahal karantinaya alınır. Söküm esnasında toplanan asbest atıkları hava geçirmeyen torbalara alınarak ağızları bağlanır. Lisanslı araçlarla düzenli depolama tesislerine gönderilir. Söküm çalışmalarında tek giyimlik elbiseler solunum maskeleri kullanılır. Bütün süreç, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Nükleer Düzenleme Kurumu ve Brezilya Çevre Enstitüsü ile Basel Konvansiyonuna uygun olarak ilerlemektedir.” Şeklinde açıklamada bulundu.

(ESİN ÇETİN)