2 bin 200 yıllık parşömen kültürünü ailece yaşatıyorlar
16 Nisan 2022, Cumartesi 10:23Tweet |
Tarihsel kaynaklara göre Bergama'da milattan önce 2. yüzyılda papirüse alternatif olarak oğlak derisinin işlenmesiyle üretilen yazı gereci parşömen, ilçede yaşayan Demirel çiftinin çabalarıyla geleceğe taşınıyor.
Turizm sektöründe faaliyet gösteren Meltem Demirel, Bergama'nın önemli kültürel değeri parşömenin yaşatılması için çalışma yapan Macit Gönlügür'ün iş ilanına başvurarak 2014 yılında bu zanaatla tanıştı.
Parşömenin tüm yapım aşamalarında ustalaşmak isteyen Demirel, son karatabak ustası olarak bilinen ve bir süre önce Cumhurbaşkanlığı tarafından "Yaşayan İnsan Hazineleri Geleceğe Aktarılan Mirasın Temsilcileri Ödülü"ne de layık görülen İsmail Araç'ın çıraklığını yaptı. Meltem Demirel ve 2018 yılında "çıraklığa kabul ettiği" eşi Sinan Demirel, evlerinin çatı katına parşömen atölyesi kurdu. Oğlak derisini, orijinaline sadık kaldıkları yöntemlerle bir yazı ve resim aracına dönüştüren çift, hediyelik eşya olarak ürettikleri parşömenleri Bergama'daki turistik merkezlerin yanı sıra internet üzerinden pazarlamaya başladı. Siparişe göre antik yazı ve resimlerin yanı sıra dijital baskı yöntemiyle farklı görsellerin işlenebildiği parşömen, dış pazarda büyüklüğüne göre 20 ile 50 avro arasında değişen fiyatlarda alıcı buluyor.
Coğrafi işaret sonrası ilgi arttı
Meltem Demirel, AA muhabirine, deriyi tabaklama ve parşömen haline getirmenin uzun, kirli ve kötü kokulu bir işlem olduğunu, çevresindekilerin bir kadın olarak bu işte ustalaşmasını yadırgadığını ancak onlara aldırış etmediğini söyledi.
Tabakhaneden aldıkları oğlak derilerini 10 gün kireçli suda beklettiklerini, kavaleta bıçağıyla üzerindeki tüyleri sıyırdıklarını anlatan Demirel, çerçeveye gerdikleri deriyi inceltme bıçağıyla kazıyarak parşömen haline getirdiklerini anlattı. Parşömenlerin ressam ve hattatlar tarafından tuval olarak kullanılabildiğini, üzerine dijital baskıyla farklı görsellerin işlenebildiğini aktaran Demirel, geçen yıl coğrafi işaret tescil belgesi alındıktan sonra parşömene ilginin arttığına dikkati çekti. Demirel, parşömene yurt dışından da taleplerin arttığını belirterek, "Başta ABD ve İspanya olmak üzere çeşitli ülkelerden teklif almaya başladık. Geleneksel yöntemlerle parşömen yaptığımız için ayda 50 adet yapabiliyoruz. Bunu ilerleyen süreçte ayda 200 adede kadar çıkarmayı hedefliyoruz." ifadelerini kullandı. Sinan Demirel ise işin zorluğunu eşiyle çalışmaya başlayınca gördüğünü söyledi. Hazırladıkları her bir ürünün kendisi için ayrı güzelliği olduğunu dile getiren Demirel, bu zanaatın yaygınlaşması ve usta sayısının artması için ellerinden geleni yaptıklarını kaydetti.
Parşömenin tarihi
Milattan önce 2. yüzyılda Bergama Kütüphanesinin eser zenginliğiyle İskenderiye Kütüphanesi ile yarışır duruma gelmesi nedeniyle Mısır'ın papirüs ihracatını yasaklaması üzerine Bergama Kralı II. Eumenes, alternatif bir yazı maddesi bulunmasını emretti. Dönemin kütüphane müdürü Krates ile İrodikos'un oğlak derisini gerip kurutarak hazırladığı yazı materyali, Bergama Kağıdı (Pergaminae Chartae) adıyla hızla yaygınlaştı ve sonraki yıllarda "pergament" olarak anıldı.
İki tarafına da yazı yazılabilmesi ve dayanıklılığı sayesinde tercih gören parşömen, kültürel eserlerin yanı sıra kutsal kitapların geniş kitlelere ulaştırılmasında etkin bir aracılık işlevi üstlendi.
(AA)

CHP Aliağa İlçe Başkanı Güneş Ataş ve yönetimi, CHP İstanbul İl Başkanı

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının yoğun olduğu dönemde zaman zaman

İzmir'de 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı

Alevi Kültür Dernekleri Aliağa Şube Başkanı Celal Süslü, yönetim

Söz ve müziği kendisine ait olan "Eski Şarkılar” isimli yeni

Burcunuza uygun bikini ve mayo seçimi yapmak için bu rehbere hemen göz

CHP Aliağa İlçe Başkanı Özlem Şan Oğuzhan, yönetimi ve partililer

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, CHP’de önceki

Maket tutkunu 18 yaşındaki Aliağalı Devrim Baran Gündüz, Modelcilik Kulübü’nün

Şehit Oğuz Özgür Çevik Anadolu Lisesi, 19 Mayıs Atatürk'ü

Aliağa Belediyesi Spor Okulları tarafından organize edilen 16.Kemal Harman, Övünç

Aşılı ceviz fidanı yılın 12 ayı dikilen kabuklu ceviz meyvesini 5.yılından itibaren

Türkiye limanlarında elleçlenen konteyner miktarı nisanda geçen

Aliağa’da bir yağ fabrikasındaki silonun büyük boyutlu metal kapağının

Eğitim İş Sendikası’nın Aliağa Temsilcisi Emre Kara, eğitim çalışanları

Koronavirüs pandemisi kısıtlamalarının gevşetilmesinin ardından eğitim organizasyonlarına

İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Aliağa Şubesi’nin 2019 yılında çocuklarda

Sahil Güvenlik Ege Deniz Bölge Komutanı Tuğamiral Serkan Tezel, bugüne

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü

Bozcaada Çanakkale'de Türkiye'nin köyü olmayan tek ilçesidir.

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Sosyal Demokrasi Derneği’nin

AK Parti İzmir İl Başkanı Kerem Ali Sürekli, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde

Aliağa Belediyesi, engelli bireylerin sosyal, psikolojik ve fiziksel kabiliyetlerini

Aliağa Tüpraş Halk Eğitim Merkezi Özel Eğitim hocalarının koordinesinde

86 yıldır kesintisiz olarak düzenlenen Uluslararası Bergama Kermesi’nin

Trafik kazalarının önüne geçmek için başlatılan “Reflektör

Sürdürülebilir büyüme stratejisiyle küresel arenada

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hamza Dağ, 2025 yılının Temmuz ayında, İzmir-Ankara

Terör örgütü PKK/KCK'nın ekonomik alan yapılanmasına yönelik

İzmir Büyükşehir Belediyesi Başkanı Tunç Soyer’in İzmir’i

Aliağa Cumhuriyet İlkokulu’nda Geleneksel Bahar Şenliği ve Kermes etkinliği

Menemen Belediyesi’nin ‘Çilek Tadında Festival’ sloganıyla

Türkiye Enduro ve ATV Şampiyonası'nın ilk ayak yarışı, İzmir'in Bergama

İzmir’in işgali sırasında direnişin kıvılcımını ateşleyen şehit Gazeteci Hasan

Aliağa İlçe Emniyet Müdürlüğü, Trafik Haftası’nı