İlk kitabı ‘’Plüton’un Dünya Umurunda Değil’’den sonra Merve Özcan’ın resimlediği ‘’Mars’tan izin aldın mı?’’  kitabıyla yeninden okuyucusuyla buluşan Şeyma Çekici ile çocuk gelişimi ve çocukların kitap okuma alışkanlığı üzerine faydalı bir sohbet gerçekleştirdik. İyi Okumalar. 

Plüton’un Dünya Umurunda Değil ile başlayan çocuk edebiyatı yolculuğunuz Mars’tan İzin Aldın mı? adlı yeni kitabınızla devam ediyor. Sınır bilgisini anlattığınız yeni kitabınızda konuyu nasıl seçtiniz?

Kendi alanını koruyamamak, sınır koyamamak günlük hayatımızda yaşadığımız birçok problemin ana kaynağı. Bunun temeli de çocuklukta atılıyor. Çocuklarımızın hem çocuklukta hem yetişkinlikte kendilerini koruyabilmeleri için gündemimizde olması gereken bir konu olduğuna inanıyorum. Bunu da güncel bir konu ile (su sıkıntısı) anlatma fikri doğdu kalbime. Kalbime diyorum çünkü çocuk kitapları düşünerek değil bir gece ansızın kalbimde belirerek ortaya çıkıyor.

Mars’tan İzin Aldın mı? sınır bilgisini konu alan oldukça eğlenceli bir hikaye. Çocuklara sınır bilgisini küçük yaşlarda öğretmek mümkün mü sizce?

Tabii. Aslında çocuklar sınırlarını bilerek doğuyorlar, büyürken yok ediliyor. Sevmediği birine sarılmak istemiyor “Aaa sarılsana teyzeye/amcaya!” diyoruz. Bu yemeği istemem diyor, duymuyoruz. Fotoğraf çekilmek istemiyor, o ayakkabıyı istemiyor… Çocuklar bunu ifade ederken netler aslında. :)

Çocuk kitapları aslında büyüklere de çok şey öğretir. Bizimki gibi kültürlerde hayır demek, sınırlarımızı korumak sizce nasıl mümkün olacak?

Biz hayır demekten korkan bir kültürel yapıya sahibiz. “Hayır dersem sevilmem, terk edilirim, tartışma çıkar” gibi korkularımız var. Çatışmadan kaçıyoruz; sınır koymayı duvar örmekle karıştırıyoruz. Bu yüzden işe çocuklardan başlamak yetişkinlerin yerleşmiş kalıplarını kırmaktan daha kolay.  Ama elbette içimizdeki çocuğa bu kavramı öğretebilir ve içselleştirebilirsek o kırılma gerçekleşebilir.

Kitabınızda Dünya’nın izinsizce Mars’a gidip fotoğraflarını çektiği bir bölüm var. Özellikle teknolojinin ve sosyal medyanın bu denli yoğun kullanıldığı gündelik yaşamda sizce bunun önüne geçmek mümkün mü?

Akıllı telefonların ilk yayıldığı dönemlere göre anne babalar da çocuklar da okullar da daha bilinçli. Ben çocuklarıma birisinin izinsiz fotoğraflarını çekemeyeceğini anlatıyorum. Onlarla ilgili bir paylaşım yapacağım zaman (fotoğraflarını zaten paylaşmıyorum) örneğin çizdikleri bir resmi, yazdıkları bir yazıyı paylaşacağım zaman bile izin istiyorum. Çünkü bu onların özeli. Bazen izin vermiyorlar. :) Biz anne babalar çocuklarımızın sınırlarına saygı duyarsak onlar da bunu korumayı başarabilecekler. Çünkü o sınırlar ilk olarak evde yıkılıyor.

Çocuk edebiyatında isminizi görmeye devam edecek miyiz? Gezegenlerin başrolde olduğu hikayeler devam edecek mi?

Evet evet. İnşallah her bir gezegen farklı bir hikâye ile çıkacak karşımıza.

Sizce anne ve babalar çocuklarına kitaplar seçerken nelere dikkat etmeli?

Bana göre ebeveyn, “Benim çocuğum bu kitabı sever, tam onun ilgi alanı,” diyebilecek kadar çocuğunu tanıyabilmeli ve ona göre kitap seçimi yapabilme becerisi olmalı. Bir de bazen kitaplarda içimize sinmeyen bir sözcük, resim, olay olduğunda bunu ortadan kaldırmaktan ziyade çocukla birlikte eleştiri yapabilmeli. Hayat boyu onlara steril bir ortam sunamayız. Eleştiri yapabilme ve uygun olmayanı fark edebilme becerisini geliştirmeye yardımcı olmalıyız. Tabii bunu yapabilmek için 5 yaş ve üstü daha uygun olacaktır.

(SERKAN SELİNGİL)