Panik bozukluk, panik ataklarla kendini gösteren bir ruhsal sorundur. Panik atak ise aniden ortaya çıkan tekrarlayıcı yoğun sıkıntı, korku ve anksiyete nöbetleridir. Panik bozuklukta birey ataklar arası geçen zamanda yoğun bir şekilde panik atağın geleceği kaygısını yaşar. Bu duruma ‘’beklenti anksiyetesi’’ adı verilir. Atakların nerede ve ne zaman geleceği belirsizliği beklenti anksiyetesini daha çok artırır. Öte yandan birey panik atak geçirirken sıklıkla kalp krizi geçireceği ve öleceği inancıyla sürekli üzüntü içerisindedir.

Panik bozukluk agorafobi ile beraber de seyredebilmektedir. Agorafobi, bireyin hemen yardım alamayacağı veya kolaylıkla çıkamayacağı yerlerden korkması ve o durumlardan kaçınması olarak adlandırılmaktadır. Agorafobili bireyler yalnız başlarına evde kalamaz, dışarıya tek başına çıkamaz veya asansör gibi kapalı yerlerde bulunamazlar. Her an panik atak geleceği ve yardım alamayıp çaresiz kalacakları kaygısını yoğun bir şekilde yaşarlar.

Panik atak sırasında kendi haline bırakılan bireyin ortalama 10 dakika içerisinde kaygısı en üst seviyeye ulaşır ve maksimum 20-30 dakikada panik atak yatışır. Panik atak  genetik aktarımla olabileceği gibi psikososyal faktörler de panik bozukluğun oluşmasına neden olabilmektedir.

Panik Bozukluk DSM 5 Tanı Kriterleri

A-) Yineleyen beklenmedik panik atakları

Bir panik atağı, dakikalar içinde doruğa ulaşan ve o sırada aşağıdaki belirtilerden dördünün (ya da daha çoğunun) ortaya çıktığı, birden yoğun bir korku ya da yoğun bir içsel sıkıntının bastırdığı bir durumdur:

• Çarpıntı, kalbin küt küt atması ya da kalp hızının artması                                             
• Terleme
• Titreme ya da sarsılma
• Soluğun daraldığı ya da boğuluyor gibi olma duyumu
• Soluğun tıkandığı duyumu
• Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma
• Bulantı ya da karın ağrısı
• Baş dönmesi, ayakta duramama, sersemlik ya da bayılacak gibi olma duyumu
• Titreme, üşüme, ürperme ya da ateş basması duyumu
• Uyuşmalar (duyumsuzluk ya da karıncalanma duyumları)
• Gerçekdışılık (derealizasyon) ya da kendine yabancılaşma (depersonalizasyon)
• Denetimi yitirme ya da çıldırma korkusu
• Ölüm korkusu

B-) Ataklardan en az birinden sonra, aşağıdakilerden biri ya da her ikisi de bir ay (ya da daha uzun süreyle) olur:

• Başka panik ataklarının olacağı ya da bunların olası sonuçlarıyla (örneğin; Denetimini yitirme, kalp krizi geçirme, çıldırma) ilgili olarak sürekli bir kaygı duyma ya da tasalanma
• Ataklarla ilgili olarak, uyum bozukluğuyla giden davranış değişiklikleri (örneğin; Spor yapmaktan ya da tanıdık, bildik olmayan durumlardan kaçınma gibi panik atağı geçirmekten kaçınmak için tasarlanmış davranışlar) gösterme

Panik Bozukluğun Tedavisi

Panik bozukluk tedavi edilebilir bir ruhsal sorundur. Günümüzde etkinliği bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış iki tür tedavi yöntemi vardır: ilaç tedavisi ve bilişsel davranışçı terapi.

Panik bozukluğun ilaç tedavisinde antidepresanlar öne çıkan türdür. Bu ilaç grubu hormon faaliyetlerini düzenleyerek panik atakların önlenmesine yardımcı olmaktadır. İlaç tedavisinde ilacın dozu ve kontrolü uzman kontrolünde ve kişinin hastalık şiddetine göre belirlenmektedir.

Panik bozukluğun tedavisinde bilişsel davranışçı terapi diğer terapi yöntemleri arasında ilk sırada yer almaktadır. Bilişsel-davranışçı terapi yöntemiyle, panik bozukluğu olan bireyin panik atak sıklığının ve şiddetinin azaltılması ile birlikte beklenti anksiyetesinin ve kaçınma davranışlarının önlenmesi hedeflenmektedir. Bu doğrultuda tamamen zararsız olan panik atak belirtileri hakkında yanlış inanışların düzeltilmesi, korkuların üzerine gidilmesi ve alıştırma ödevlerine başvurulur.