Aliağa’da kışa hazırlık yapan kadınlar, özellikle yemek ve salatalara ekşi bir tat vermek için kullanılan ve üretimi oldukça zahmetli olan nar ekşisini imece usulü üretiyor.

Aliağa’da ev kadınlarının hem sofralara lezzet katmak hem de aile bütçesine destek için her yıl kış hazırlığı sırasında yaptığı nar ekşisinin zorlu üretim süreci başladı. Çıtak Mahallesi’nde kadınların bin bir emekle ürettiği nar ekşisinin sofralara uzanan yolculuğu birçok zahmetli süreci içeriyor. Son yıllarda yemek ve salatalara lezzet katmak için sofraların vazgeçilmez aroması haline gelen nar ekşisi, geleneksel yöntemlerle hazırlanıyor ve büyük ilgi görüyor.

Bölgede ekim ayında olgunlaşmaya başlayan narlar önce bahçelerden toplanıyor. Dalından tek tek topladıkları narları 2'ye bölen kadınlar, daha sonra sopalarla vurarak nar tanesini kabuğundan ayıklıyor. Nar taneleri kadınlar tarafından çuvallar içerisine konup ardından özel olarak yaptırılan küçük çuvaldaki nar tanelerini tepelemek suretiyle suyu çıkartılıyor. Ezerek çıkarılan nar suyu koyulaşana kadar kazanlarda odun ateşinde kaynatılıyor. Yaklaşık 10-15 kilogram nardan bir kilogram elde edilebilen nar ekşisi en son soğutularak şişeleniyor. Bir kısmını evde kullanmak için ayıran ev kadınları, ihtiyaç fazlası Nar ekşisini litresi 40 liradan satıyor.

“Meşakkatli iş”

Çıtak Mahallesi Muhtarı Üstün Güleç, dalından topladıkları narın zahmetli yolculuktan sonra sofralarına nar ekşisi olarak geldiğini söyledi. Köylerinde uzun yıllardan beri içine hiçbir katkı maddesi koymadan nar ekşisi kaynatıldığını belirten Muhtar Güleç “Bu senede 2019 yılı nar sezonumuz başlamıştır. Nar ekşimizle ünlü Çıtak Köyümüz 100 yılı geçkindir bu işi yapmaktadır. Organik kendine has ekşisidir köyümüzün bazı ailelere geçim kaynağı olarak ta sağlanan bu ekşi çevre illerde, çevre köylerden, çevre ilçelerden, almaya gelirler. Köyümüz yeşillik ve narıyla ünlü bir köydür. Bir gün önceden iki gün önceden topluyoruz ekşilerimizi narlarımızı imece usulü ile köylü komşularımızla birlikte hep beraber sırayla yapıyoruz. İlk önce tabi bunu toplayıp sonrada bir kişi ikiye kesiyor ortadan ayırıyor. 8- 10 tane kadınlarımızla beraber içine çıkarıyoruz sonra bunun sıkma aşaması oluyor . Sıkmadan sonra süzüyoruz kaynatıyoruz. Yaklaşık yüzde yirmisi kalıyor suyun yani 100 kilo su çıkarsa 20 kilo ekşi kalıyor. Tabide bu seferde bunun maliyete biniyor tabi bu da Şu anda bu sene nasip olursa herhalde 40 lira gibi kilosu satılıyor. Bir kilo ekşimiz bir litre ekşimiz 1 kilo 300 gram grama vurursak köyümüzün bazı gariban kesimlerin geçim kaynağı oluyor.” şeklinde konuştu.

Nar ekşisinin faydaları neler?

Faydaları ise saymakla bitmez. Narın çiçeğinden tanelerine, bu taneleri saran zardan kabuğuna kadar meyvesinin her bölümünün faydaları vardır. Potasyum ve demir minareli ile c vitamini açısından zengin bir meyve olan nar, B1, B2 vitaminleri ile kalsiyum ve fosfor minerallerini de taşır. En bilindik özelliklerinden biri de kansere karşı koruyucu özelliğinin olmasıdır.

Bağışıklık sistemini korur

Nar, özellikle kış aylarında tüketildiğinde vücut direncinin yükselmesini sağlar. Nar ekşisi de en az nar kadar vncuda destek olur ve bağışıklık sistemini korumaktadır.

Kalbi korur

Nar ekşisi, kalp sağlığının en büyük destekçilerinden biridir. Kolesterolü dengeler ve vücuttaki kan şekerini dengelemektedir.

Diş ve diş etini korur

Ağız içi yaralarına veya diş eti hastalıklarına da iyi geldiği bilinen nar ekşisi, doğal ilaç olarak kullanılmaktadır.

Nar ekşisinin vücuda diğer faydaları

- Enfeksiyonları iyileştirir ve vücudu enfeksiyonlara karşı dirençli hale getirir.

- Kronik yorgunluğa iyi gelir.

- İdrar söktürücü etkisi vardır. Vücuttan toksinleri temizler.

- Bağırsak parazitlerinin doğal tedavisidir. Vücutta bulunan iyi bakterilerin çoğalmasını sağlar.

- İshal tedavisinde iyileşmeyi hızlandırır.

- Cilt için oldukça faydalıdır. Düzenli kullanılması halinde ciltteki lekeleri giderir. Sivilce sorununu çözer.

- Basur için doğal bir tedavi yöntemidir

- Romatizma ağrılarının ağrı kesicisi olarak kullanılmaktadır.

- Tatlı nar suyu, ses kısıklığı ve zatürreye karşı oldukça etkin bir tedavidir.

Nar da nar ekşisi kadar sağlığı yararlıdır

- Narın tohumları yani içindeki tanecikler meyve olarak tüketilebilir. Bunun dışında gövde-kök, dal kabukları gibi alanları da tıbbi olarak tedavi edici olarak kullanılır.

- Nar, oldukça faydalı ve tedavi edici meyveler listesindedir. Çoğunlukla besleyici ve tedavi edici ilaç ve panzehir olarak çeşitli karışımlarla beraber tüketilir.

- Merhem şeklinde de uygulanabilir. Narın yalnızca meyvesi değil, çiçeği, çekirdekleri, suyu ve kabukları da çeşitli kombinler ile tıbbi tedavi yöntemleri olarak kullanılabilir.

- Tatlı nar midede çabuk çözülür. Bu sebeple hazmı oldukça kolaydır. Fakat kimi zaman midede şişkinlik yapabilir.

(NİMET ERGÜN)