İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Körfez Çalıştayı’nda çizdiği yol haritası doğrultusunda modifiye edilmiş kil uygulamasına yönelik hazırlıklar tamamlandı. Kilin suyun içerisinde seyreltilerek alglerin olduğu bölgelere nüfuz ettirilmesi şeklindeki uygulamaya yönelik deneyler olumlu sonuç verdi.

İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir Körfezi'nin temizlenmesi için belirlediği acil eylem planı kapsamında çalışmalarını kesintisiz sürdürüyor. Çiğli İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisi’nin dördüncü fazını hizmete alan ve kent tarihindeki en kapsamlı dip tarama çalışmasını yürüten İzmir Büyükşehir Belediyesi, bilim insanlarının önerileri doğrultusunda yeni bir uygulamayı daha hayata geçirecek. İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından geçen Kasım ayında düzenlenen “Körfezin Geleceği, İzmir’in Geleceği” başlıklı çalıştay öncesi UNESCO, EPA gibi uluslararası kuruluşlardan destek talep edildi. UESCO Uluslararası Oşinografi Komisyonu Zararlı Alg Patlaması (UNESCO’s International Oceanographic Commission (IOC) Harmful Algal Bloom) birimi ile görüşmeler sağlandı. UNESCO’nun önerisi ile çalıştay kapsamında modifiye kil uygulamasını aktaran Çin Bilimler Akademisi Oşinoloji Enstitüsü (IOCAS) ile çalıştay sonrası İyi Niyet Anlaşması imzalandı. Bunun yanı sıra Berlin Üniversitesi Su Kalitesi Kontrol Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ferdinand Leberecht’e sunulan rapor sonrası en iyi uygulamanın kil olacağı yönünde görüş alındı. Alg patlamalarının neden olduğu balık ölümlerine karşı acil çözüm yöntemi olarak “modifiye kil” yönteminin Körfez’de belirli noktalarda uygulanması kararlaştırıldı.

Modifiye kil uygulaması etkili oldu

İzmir Körfezi’nde düzenli olarak alınan uydu görüntüleriyle sorunlu alanları tespit eden Büyükşehir ekipleri bu yöntemi pilot bölgelerde uygulayarak olumlu sonuçlar elde etti. Uydu görüntüleriyle kil uygulaması öncesinde görüntülenen noktaların kil uygulaması sonrasında iyileşme gösterdiği ortaya konuldu. Nisan ayından bu yana uydu takip sistemi yardımı ile görüntülenen İzmir Körfezi’nde modifiye kil uygulamasının oldukça etkili olduğu tespit edildi. Aynı gün farklı saatlerde alınan İzmir Körfezi uydu sistemi görüntüleri uygulama öncesi ve uygulama yapıldıktan sonraki farkı açıkça ortaya koydu. Geminin sefer izlerini bile gösteren iki görüntü arasındaki fark kil uygulamasının başarılı olduğunu kanıtladı. Laboratuvar sonuçları da uygulama sonrası alg çöktürme başarısının yüzde 80’e ulaştığını gösterdi. Uygulamanın hiçbir deniz canlısına zarar vermediği de bilimsel olarak tespit edildi.

Körfez’de çok yönlü bir çalışma yürütülüyor

Körfezin Geleceği, İzmir’in Geleceği Çalıştayı’nda ciddi bir süreç yaşandığını ve bu çalıştayın sonuçlarını uygulamaya başladıklarını ifade eden İZSU Genel Müdürlüğü Körfez Ekoloji Danışma Kurulu Üyesi Dr. Işıkhan Güler “Körfez Ekolojisi’nin daha iyi yapılandırılması ile ilgili 3 aşamalı bir projeksiyon çizildi. Acil Eylem Planı nedir, bu doğrultuda neler yapılmalıdır, Körfez’de su kalitesinin iyileştirilmesi için, karasal etkilerin azaltılması için kısa ve uzun vadede neler yapılmalıdır gibi sorularımızın cevapları Körfez Çalıştayı’nda ortaya çıktı. Balık ölümlerini minimize etmek için dünyada uygulanan birkaç yöntem var. Bunlardan biri modifiye kil uygulaması. İzmir Büyükşehir Belediyesi Körfez’de çok yönlü bir çalışma yürütüyor. Körfez’i izleyerek eldeki bilimsel verilerle ölçerek süreci işletiyor. Karasal etkenleri yöneterek birçok farklı adım atıldı. Çalıştayda çıkan sonuçlar da adım adım uygulanmaya çalışılıyor. İklim değişikliği etkileri de kendini göstermeye devam ediyor. Bu durum da Körfez’de alg patlaması tehdidini artırıyor” dedi.

Olumlu sonuçlar alındı

Orta ve uzun vadeli eylem planının yanı sıra bu yaz acil eylem planı hazırlıklarını da tamamladıklarının altını önemle çizen Dr. Işıkhan Güler, “Balıkların ölümünü engellemek için yöntemlerimizi belirledik. Kimler bu yöntemleri kullanıyor onları tespit ettik ve uzman kişilerle iletişime geçtik. Körfez’de algların patlamasını önleyecek ve diğer canlıları olumsuz etkilemeyen modifiye kil uygulaması çalışmalarını hazırladık. Bu yöntem aslında herkesin bildiği gibi bir kil. Doğrudan denize uygulanmıyor. Suyun içerisinde seyreltilerek alglerin olduğu kısma nüfuz ediliyor. Bizler bunu her gün görüntülediğimiz uydu görüntüleriyle tespit ediyoruz. Hocalarımız ve akademisyenlerimizin katkısıyla kilin deniz canlılarına zararı var mı, etkileri nelerdir… Bunları laboratuvarlarda araştırdık. Kil yönteminin kısa, orta ve uzun vadedeki etkilerini görmek istedik. Pilot bölge seçerek kil yöntemi uygulanan ve uygulanmayan bölgelerdeki malzemelerdeki etkilerine bakmaya çalıştık. Laboratuvardaki deneyler ve uyguladığımız örneklerde kil yönteminin Körfez’e olumlu bir etki sağladığını gördük. Bu konuyla ilgili çalışmalara hazırız. Çevre,  Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na gerekli izinleri almak için yazı yazdık eğer onlar onay verirse bu yıl yaşanabilecek balık ölümlerini minimize etmiş olacağız” diye konuştu. Işıkhan Güler, bir diğer mücadele yöntemi ultrasonik ses uygulaması üzerinde de çalıştıklarını belirterek, ‘Modifiye Kil Uygulaması’ uzun vadede sonuç gösteren bir uygulama değildir. Tıpkı yangına müdahale olarak düşünebilirsiniz bu durumu. Acil olarak yapabileceğimiz çevreyi ve canlıları olumsuz etkilemeyen yöntem olarak ortaya çıkmıştır.” diye konuştu.

Modifiye kil uygulaması nedir?

Modifiye kil uygulaması zararlı alg patlamalarına karşı kullanılan yöntemler arasında yer alıyor. Uygulamada modifiye kil su ile seyreltilip denize dökülüyor ve alglerin etkileri azaltılıyor. Modifiye kil uygulamasında normal kil uygulamasından farklı olarak modifiye kil ile kullanılan kil miktarı düşürülüyor. 1 ton su için 23,2 kg modifiye kil karıştırılarak uygulanıyor. Modifiye kil Çin'de bu alanda en yaygın kullanılan yöntem olarak dikkat çekiyor. Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri ve Şili gibi ülkelerde de kullanılıyor. Hem laboratuvar hem de saha sonuçları, modifiye edilmiş kilin, su kalitesini önemli ölçüde iyileştirebildiğini ve denizel ekosistemler üzerinde olumsuz bir etki yaratmadığını gösteriyor.

(DERYA SÜNER)