Demir Çelik sanayiinde tüccarlar-hükümet-patronlar arası teşvik pazarlığı sürerken işçilerin asgari ücret seviyesindeki ağır çalışma koşulları sürüyor.

Demir Çelik patronları gerek ihracat gerek yurt içi piyasada parlak günler yaşıyor. Türkiye demir çelik üretiminde önemli bir yer tutan Aliağa’da da tartışmalar sürüyor. Aliağa demir-çelik sanayiinde katlanarak artan üretim, istihdam ve ihracat rakamları ilçeyi önemli bir yatırım merkezi haline getiriyor. Aralarında Türkiye’nin en büyük şirketleri listesine giriş yapmış firmaların da bulunduğu sanayii kolunda tüccarlar iç piyasada demir bulmakta zorlandıklarını söyleyerek ithalatın önünü açacak gümrük vergisi indirimi istiyorlar. Sanayiciler ise fiyatların uluslararası pazarda belirlendiğini söyleyerek gümrük vergisi indiriminin yerli sanayiciye darbe olacağını, fiyat indirmek için en iyi uygulamanın KDV oranlarını düşürmek olacağını iddia ediyor. Tüm bu tartışmaları ışığında hükümet ise KDV’nin kendisi için vazgeçilmez olduğunu belirterek gümrük vergisinde indirim uygulayacağını ifade etti.

ATO, Demir-çelik Üreticileri Derneği, Ekonomi Bakanlığı açıklamalarda bulundu

İlk olarak açıklama yapan ATO Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, "Demirde fiyat arttıkça inşaat sektöründe de tansiyon yükseliyor bunun sonucunda büyük projelerin duracaktır.” dedi. Baran, yazılı açıklamasında, Ocak ayında piyasada tonu bin 830 lira civarında olan demirin, Mayıs ayında 2 bin 155 liraya yükseldiğine dikkat çekerek, "İnşaat sektörü demir fiyatlarındaki artıştan kaygılı durumda. Bu durumun sürmesi, Türkiye ekonomisinin lokomotifi konumundaki inşaat sektörüne darbe vurur” dedi. Özellikle devlet destekli büyük inşaat projelerinde krizin ulusal krize dönüşebileceğini işaret eden Gürsel Baran çözümün %30 olan gümrük vergisinin düşürülmesi olacağını söyledi.

Gürsel Baran’ın açıklamasının üzerinden çok geçmeden Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, inşaat demiri ithalatında gümrük vergisinin düşürülmesi için Bakanlar Kurulu kararını imzaya açtıklarını bildirdi. Zeybekçi “ Gümrük vergisini aşağı çekeceğiz, KDV'ye zaten dokunmayız" dedi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’nin yükselen demir fiyatlarına müdahale için gümrük vergisi kaldırma önerisini tüccarlar sevinçle karşılarken, sanayiciler ise fiyatların aşağı çekilmesi için KDV indiriminin devreye sokulabileceğini, gümrük vergisinde olası bir indirimin ise yerli üreticiye zarar vereceğini belirttiler.

Tosyalı: ‘Tüccarların piyasada demir yok iddiası blöftür.’

Türkiye Demir Çelik Üreticileri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Tosyalı Holding Başkanı Fuat Tosyalı tüccarların kriz söyleminin blöf olduğunu söyleyerek ekonomi yönetiminin tuzağa düşürülmeye çalışıldığını, blöfe boyun eğilmemesini istedi. Sanayiciler, tüccarların piyasada demir yok iddiasının da demir fiyatları yüksek iddiası gibi yanlış olduğunu ifade ederek, uluslararası piyasada demirin Türkiye'dekinden daha ucuz olmadığını, gümrük vergisini %30 dan %20 düşürme yerine %18 olan KDV’nin tamamen kaldırılmasını istediler.

Demir-Çelik işçileri memnun değil!

Demir-Çelik Sanayiinde çalışan işçiler ise bu açıklamalar eşliğinde Toplu Sözleşme sürecini karşılayacağa benziyor. Toplu Sözleşmeler yaklaşırken işçiler de demir fiyatlarındaki artışı ve üretim yoğunluğunu yakından takip ediyor. Ürün fiyatlarının 2 kata kadar artışının, işçilerin çalışma koşullarını ve ücretlerini değiştirmediğini, üretim yoğunluğu fazla mesailer ve aşırı çalışmaya da sebep olduğunu ifade eden demir-çelik işçileri Aliağa havzasında fabrikaların tam kapasiteyle çalıştığını hatırlatıyor.

İzmir Demir Çelik’te çalışan bir işçi yaklaşan Toplu iş sözleşme sürecine ilişkin “İşler fazlasıyla arttı, üstelik demir fiyatları da iki kata yakın arttı. Genel beklentimiz ücretlerin 450-500 lira civarında artması. Sendika henüz açıkça tartışmaya açmadı bu konuyu sadece fabrikada belli kişilere soruyor, nabız yokluyorlar. Onlar arasında da %10-15 zam oranları konuşuluyor, hatta %15i deniyor. Ama hiç de öyle değil. Beklentiyi en asgaride tutarak 500 lira artış düşünen sayısı hiç az değil. Müteahhitlerin piyasada demir yok açıklaması şaşırtıcı fabrikada depoda bol miktarda demir var. Özellikle yazın fazla mesai yapıyoruz, durmadan çalışma var.” diyerek yapılan açıklamaların aksine fabrikalarda durumun farklı olduğunu vurguluyor.

Taşeron işçilerin çalıştığı HABAŞ’taki işçiler de bu tartışmanın kendi ücretlerinde ve çalışma koşullarında olumlu bir değişikliğe yol açmadığını ifade ederken “Geçen sözleşmeden kalma bir sözleri var ama şimdiye kadar bunun için bir şey yaptılar mı, hayır. Temsilcilere soruyoruz onlarda pek bir şey demiyor sadece çok fazla şey beklemeyin demekle yetiniyorlar. Ücretler çok düşük. Son 6 ay enflasyon zammı diye %6,7 artış oldu onunla övünüyorlar. HABAŞ üretimi hiç durmadan artıyor. 150 tonluk bir ocak daha devreye girdi ve bu iş yoğunluğunu artırdı. Demir fiyatları da arttı ve depolar demir dolu, hiç durmadan çalışıyoruz.” diyor.

İç piyasada üreticiler ve tüccarlar arasında süren tartışmalar ve işçilerin zam beklentileri arasında ilerleyen Aliağa demir-çelik sanayiinde gözler Eylül ayında başlaması planlanan Toplu İş Sözleşmeleri’ne çevriliyor.

(EREN SARAN)