Türkiye Cuma günü akşam saatlerinden itibaren olağanüstü gelişmeler yaşıyor. TSK içinden bir grup asker darbe girişiminde bulundu.

Darbe girişimi, İstanbul’da ve Ankara’daki askeri hareketlilikle başladı. Bir grup asker saat 22.00 sularında İstanbul boğaz köprülerini trafiğe kapattı. Darbeci askerler MİT binası ve Genelkurmay’a helikopterle ateş açtı. Ankara’daki Özel Harekat Merkezi bombayla 2 kez vuruldu. Darbe girişiminde polis ve sivil en az 60 kişinin hayatını kaybettiği duyuruldu. Darbeciler’in TRT’de bildirisi okunduktan bir süre sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan canlı yayına bağlanarak milleti demokrasiye sahip çıkmaya meydanlara çağırdı. Dünyada da büyük tepkilere yol açan darbe girişimi bastırıldı. Sabah saatlerinde köprüdeki askerler teslim oldu. 754 TSK mensubunun gözaltına alındığı, 29 albay ve 5 general görevden uzaklaştırıldığı duyuruldu. Genelkurmay Başkanlığına vekaleten 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar atandı. İstanbul Fatih Sultan Mehmet ve Boğaziçi köprülerinin askerler tarafından trafiğe kapatıldığı haberleri ile birlikte Ankara’da jetlerin uçtuğu haberleri peş peşe gelince, bu hareketliliğin sıradan bir olay olmadığı kısa sürede anlaşıldı. Nitekim Başbakan Binali Yıldırım olaylarla ilgili ilk açıklamasında olaylar için “Bir kalkışma girişimi söz konusu” dedi. Türkiye tarihine geçen 15-16 Temmuz 2016 ‘Darbe Girişimi’ne sahne olan gece boyunca neler yaşandı.

İşte saat saat gelişmeler;

15 TEMMUZ 2016 CUMA

22.00: İstanbul’da Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprüleri askerler tarafından trafiğe kapatıldı. Aynı dakikalarda Ankara’da askeri uçak ve helikopterler alçaktan uçmaya başladı, Genelkurmay çevresinden silah sesleri geldi.

22.15: Atatürk Havalimanı ile Sabiha Gökçen Havalimanı’nda operasyonlar tamamen durdu, giriş çıkışlar kapatıldı. Havalimanın önüne tanklar getirildi.

ASKERLER POLİSLERİN SİLAHLARINA EL KOYDU

23.00: Başbakan Binali Yıldırım, televizyonlara bağlanarak İstanbul ve Ankara’dan gelen ‘olağan dışı’ haberlere “Bir kalkışma girişimi söz konusu.” diyerek açıklık getirdi. Yıldırım,“Kalkışma ihtimali üzerinde duruyoruz. Bu girişime izin verilmeyecek. Buna darbe demek mümkün değildir. Bu çılgınlığı yapanlar bedelini en ağır şekilde ödeyecek. Demokrasiden asla taviz verilmeyecek. Askerin içindeki bir grubun kalkışması söz konusu. Güvenlik güçlerimiz harekete geçti.” diye konuştu.

23.44: Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ı bir grup rehin alındığını açıkladı.

23.48: TRT yayını karartıldı.

23.50: Askerler Taksim Meydanı’nda konuşlandı. Cumhurbaşkanı, başbakan ve bakanların yaptığı sokaklara, meydanlara çıkın çağrısından sonra halk gece yarısından itibaren sokakları, caddeleri ve meydanları doldurdu. Askerlerin büyük çoğunluğu halkın baskısı sonucu silah bıraktı.

16 TEMMUZ 2016 CUMARTESİ

00.02: AKP İstanbul İl Merkezi bir grup asker tarafından çevrildi.

00.03: Milli Savunma Bakanı, askerin “Yönetime el koyduk”dediği bildiri için “Korsan bildiridir” dedi.

00.05: TRT’de darbe bildirisi okunuyor. Bildiride ülkenin ‘Yurtta Sulh Konseyi’ tarafından yönetildiği ve kamu düzeninin sağlanacağı belirtildi.

00.25: Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Ülkemizin birliği beraberliğine yönelik bu harekete karşı milletçe vereceğimiz güzel bir cevapla bunlar güzel bir ceza alacaktır. Bu ülkeye ait uçağı, helikopteri, tanı kullanarak milletin üzerine gelmenin bedelini çok ağır ödeyeceklerdir. Meydanı onlara bırakamayız. Yaptıkları işgali de ortadan kaldıracağımıza inanıyorum. Bu konuda bu kararlılığımızı kimsenin test etmeye gücü yetmeyecektir. Milletime de bir çağrı yapıyorum. Milletimizi illerimizin meydanlarına, havalimanlarına davet ediyorum. Bu azınlık grup ne yapacaksa halka yapsınlar. Emir-komuta zinciri çalışmamaktadır, askıya alınmıştır. “

00.45: TSK’dan açıklama: “Türkiye Cumhuriyetinin değerli vatandaşları, Sistematik bir şekilde sürdürülen anayasa ve kanun ihlalleri; devletin temel nitelikleri ve hayati kurumlarının varlığı açısından önemli bir tehdit haline gelmiş, Türk Silahlı Kuvvetleri dahil olmak üzere devletin tüm kurumları ideolojik saiklerle dizayn edilmeye başlanmış ve dolayısıyla görevlerini yapamaz hale getirilmiştir. Gaflet ve dalalet ve hatta hıyanet içerisinde olan cumhurbaşkanı ve hükümet yetkilileri tarafından; temel hak ve hürriyetler zedelenmiş, kuvvetler ayrılığına dayalı, laik ve demokratik hukuk düzeni fiilen ortadan kaldırılmıştır. Devletimiz; uluslararası ortamda hak ettiği itibarını yitirmiş ve evrensel temel insan haklarının göz ardı edildiği, korkuya dayalı otokrasi ile yönetilen bir ülke haline getirilmiştir. Siyasi idarenin aldığı hatalı kararlarla mücadeleden geri durduğu terör tırmanarak birçok masum vatandaşımızın ve teröristle mücadele eden güvenlik görevlilerimizin hayatına mal olmuştur. Bürokrasi içerisindeki yolsuzluk ve hırsızlık ciddi boyutlara ulaşmış, ülke sathında bununla mücadele edecek hukuk sistemi işlemez hale getirilmiştir. Bu ahval ve şerait altında, yüce Atatürk’ün önderliğinde milletimizin olağanüstü fedakarlıklarla kurduğu ve bugünlere getirdiği cumhuriyetimizin koruyucusu olan Türk Silahlı Kuvvetleri, “Yurtta sulh, cihanda sulh” ilkesinden hareketle; Vatanın bölünmez bütünlüğünü, milletin ve devletin bekasını devam ettirmek, Cumhuriyetimizin kazanımlarının karşı karşıya kaldığı tehlikeleri bertaraf etmek, Hukuk devleti önündeki fiili engelleri ortadan kaldırmak, Milli güvenlik tehdidi haline gelmiş olan yolsuzluğu engellemek, Terörizm ve terörün her türlüsü ile etkin mücadele yolunu açmak, Temel evrensel insan haklarını, mezhep ve etnisite ayrımı gözetmeksizin tüm vatandaşlarımız için geçerli kılmak, Laik, demokratik, sosyal ve hukuk devleti ilkesi üzerine oturan anayasal düzeni yeniden tesis etmek, Devletimizin ve milletimizin kaybedilen uluslararası itibarını yeniden kazanmak, Uluslararası ortamda barış, istikrar ve huzurun temini için daha güçlü bir ilişki ve işbirliğini tesis etmek maksadıyla yönetime el koymuştur. Devletin yönetimi teşkil edilen yurtta sulh konseyi tarafıdan deruhte edilecektir. Yurtta sulh konseyi BM-NATO ve diğer tüm uluslararası kuruluşlarla oluşturulmuş yükümlülükleri yerine getirecek her türlü tedbiri almıştır.”

00.47: Erdoğan, İstanbul’da olduğunu söyledi. Türkiye’deki tüm partilere çağrı yapan Erdoğan, halkı bir kez daha sokağa davet ederek “Bu akşam ben de orada olacağım” dedi. Erdoğan, “Şu anda bana karşı herhangi bir şey yok” dedi.

00.50: Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ın darbe girişimi yapan askerler tarafından rehin alındığı duyuruldu.

00.58: Başbakan Binali Yıldırım, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, AB Bakanı Ömer Çelik ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ‘demokrasiye sahip çıkmak için, sokaklara meydanlara çıkın’ çağrısı üzerine halk, başta Erdoğan ve Yıldırım’ın evlerinin bulunduğu semtler olmak üzere yurdun dörtbir yanında sokaklara çıktı.

01.00: Atatürk Havalimanı’nda kontrolü ele geçirmeye çalışan askerler çekildi, vatandaşlar içeri giriyor.

01.08: 1. Ordu Komutanı Org. Ümit Güler: “Küçük bir grubu temsil ediyorlar. Diğer birliklerle birlikte gerekli tedbirleri alıyoruz.”

01.20: TSK adına yapılan açıklamada, tüm Türkiye’de sokağa çıkma yasağı ilan edildi: “Türk Silahlı Kuvvetleri ülke sathında kontrolü ve güvenliği sağlamaktadır. Tüm ülkede sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Vatandaşlarımızın güvenliği ve can sağlığı için evlerinde kalmaları, sokağa çıkmamaları ve milletin hizmetinde olan türk askeri ile işbirliği içinde olmaları yüksek öneme haizdir.”

01.27: Deniz Kuvvetleri Komutanı Bostanoğlu: “Komuta kademesi olarak bu girişimi kesinlikle kabul etmiyoruz.”

01.49: NTV’ye konuşan Özel Kuvvetler Komutanı Zekai Aksakallı,“Eşkiyalar başarılı olamayacak. Paralel ihanet şebekesiyle karşı karşıyayız. Kısa sürede duruma el koyacağız. Şehidimiz var, yaralımız var fakat duruma hakimiz.”

02.00: Gölbaşı Özel Harekat Daire Başkanlığı’na saldırı sonucunda 17 polis hayatını kaybetti.

02.02: CNN Türk’ün haberine göre, Ankara’da F-16’lar darbe girişimine katılanların elindeki bir helikopteri düşürdü.

02.04: Askeri kalkışmanın, bir süre önce Genelkurmay adli müşavirliği görevinden alınan Albay Muharrem Köse tarafından planlandığı ileri sürüldü.

02.11: İstanbul Valisi Vasip Şahin: “Saldırı girişimi püskürtüldü. Trakya’daki tugay İstanbul’a hareket etti.”

02.23: Jandarma Harekat Başkanı Tümgeneral Arif Çetin: “Darbe girişimini şiddetle bastıracağız. Darbe girişimini kesinlikle reddediyoruz, birliklerimizin başındayız.”

02.30: Darbe girişiminin püskürtüldüğünü duyuran MİT Basın Müşaviri Nuh Yılmaz: “Darbenin parçası olan herkes yarın vatana ihanetten yargılanacak.” açıklamasında bulundu.

02.35: Cumhurbaşkanı Erdoğan, cep telefonlarına SMS attı: Türk Milletinin değerli evlatları. Bu hareket Ankara’da ve İstanbul’da devletin zırhlı araçlarını ve silahlarını gasp etmiş dar bir kadronun, 70’li yıllardaki gibi davranarak millete karşı bir kalkışmadır. Şerefli Türk milleti demokrasine ve huzuruna sahip çık. Türk milletini sindireceğini düşünen bu dar kadronun hareketine karşı sizleri sokağa ve milletinize sahip çıkmaya çağırıyorum.

02.38: Bir askeri helikopter TBMM, Deniz ve Hava Kuvvetleri binası yakınlarına ateş açtı. Meclis ve Genelkurmay binasından dumanlar yükseliyor.

02.54: İstanbul’un merkezinde savaş uçakları alçak uçuş yapıyor.

03.08: Ankara’da bir savaş helikopteri Meclis binası ve çevresine ateş açtı.

03.09: Darbe girişiminin başarısız ve ölü doğmuş bir hareket olduğunu belirten ABD’nin saygın medya kuruluşu Vox: Bu başarısız girişim, Türkiye’yi otoriterliğe sürüklüyor.

03.12: Başbakan Yıldırım bir kere daha televizyonlardan açıklama yaptı: “Durum büyük ölçüde kontrol altında. Ankara uçuşa yasak bölge ilan edildi.”

03.19: AKP’nin kuruluşundan bu yana reklam işleriyle uğraşan şirketin sahibi Erol Olçak ve 16 yaşındaki oğlunun Boğaziçi Köprüsü’ndeki çatışmada hayatını kaybettiği ileri sürüldü.

03.20: Habertürk: Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın uçağı Atatürk Havalimanı’na indi.

03:29: CNN Türk: Bir grup asker Doğan Medya Center binasına girdi.

03.36: Fox TV, Meclis’in bir saat içinde üç kez vurulduğunu aktardı.

03.41: Ankara Gölbaşı’ndaki TÜRKSAT binasında iki polis hayatını kaybetti.

03.39: Ankara Emniyet Müdürlüğü, ikinci defa savaş uçağı ve helikopter tarafından vuruldu.

03.45: CNN Türk binası boşaltıldı. Binanın önündeki kalabalık “Asker dışarı” diye bağırıyor.

04.00: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Marmaris’ten İstanbul’a geldi. Atatürk Havalimanı’nda ayağının tozuyla konuştu: “Malum yapıya ait ülkemizin birliğine beraberliğine yönelik hareketin içine girmişlerdir. Bu suretle de bütün şehirlerimizde şu anda ayaklanma hareketidir bu. Milli iradeye yönelik bu ayaklanma hareketine karşı tabii ki hukuk, Anayasa ne gerektiriyorsa bunun cevabını bu yapı, ister TSK içinde bir grup olsun, ister başka kurumlarımızın içinde olsun gereken cevabı alacaklardır. Bu tanklar bunların tankları değildir, milletin tanklarıdır. Çekilmek gibi bir şey söz konusu olamaz. TSK içinde çatışmalar olduğunu duydum. Ama şunu bilmeleri gerekir ki TSK içindeki bir azınlığın emniyet teşkilatımızla da böyle bir şeyin içine girmesinin bedelini, bunu emreden üst akıl, ödeyecektir. Biz de milli iradenin temsilcileri olarak dimdik duracağız. Milleti havalimanlarına ve meydanlara davet ediyorum. Bizim için bu geceler gündüzler olacaktır. Bu planlamayı yapanlar bunun bedeli ağır biçimde ödeyeceklerdir.”

05.03: Başbakan Yıldırım: “Bu çeteyi çökerteceğiz, başka yolu yok. Ankara ve Balıkesir’de havacı isyancı askerler var ve atış yapıyorlar. Eskişehir’deki hava savunma komutanlığına talimat verdim. Silah yüklü olarak kalkıp gereğini yapacaklar. Halk meydanları boş bırakmasın. Darbe girişimini yapanların arasında albaydan daha rütbeli subaylar da var. General seviyesinde birinin öldürüldüğüne dair haber var. Şu anda 130 kişi tutuklu.”

05.10: Hürriyet gazetesi ve Doğan Haber Ajansı’nın da bulunduğu Doğan Medya Center binasındaki baskın, polis ekiplerinin askerleri gözaltına almasıyla sona erdi.

05.18: Askerler Atatürk Havalimanı’ndan çekildi, limanın kontrolü geri alındı. Havalimanındaki işleyiş normale döndü ve uçuşların saat 06.00 itibariyle başlayacağı açıklandı.

05.27: Gölbaşı Savcılığı Ankara’da 47 kişinin hayatını kaybettiğini duyurdu. Yaşamını yitirenlerden 17’si polis.

05.41: Ankara Başsavcı Vekili Necip İşmen televizyonlara yaptığı açıklamada, Türk Silahlı Kuvvetler mensupları ile HSYK, Danıştay ve Yargıtay üyelerinin de aralarında bulunduğu yaklaşık 600 isim için gözaltı kararı olduğunu duyurdu.

05.58: Reuters: Üst düzey bir Türk yetkili, Meclis’e yönelik saldırının sürdüğünü söyledi. Aynı yetkili, İstanbul ve Ankara’da darbe girişiminin sürdüğünü ve kısa zamanda sona erdirileceğini ifade etti.

06.50: Genelkurmay’ın resmi sitesinde saat 06.50’de bir bildiri daha yayınlayan cuntacı grup, “Yurtta Sulh Harekatına kararlı şekilde devam edilmektedir” ifadelerini kullandı. Yapılan açıklama şöyle: “TSK Yurtta Sulh Harekatına kararlı şekilde devam etmektedir. Yurtta Sulh Harekatına karşı koyan tüm unsurlara müdahale edilmektedir. Halkımızın emniyet ve can sağlığı gereğinde evlerinde kalmaları ve sokağa çıkmamaları önemlidir. Kamuoyuna saygı ile duyurulur.”

07.10: Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerindeki askerler teslim oldu.

07.20: 754 TSK mensubunun gözaltına alındığı duyuruldu.

07.30: İçişleri Bakanlığı, 29 albay ve 5 generali görevden aldığını açıkladı.

07.49: 39. Mekanize Piyade Tugay Komutanı Tuğgeneral Hasan Polat Hatay’da gözaltına alındı.

08.10: Reuters’ın haberinde Genelkurmay binasının darbeci askerlerden alındığı belirtildi.

10.10: HAKKARİ İl Jandarma Komutanı Kıdemli Albay Demiray Demirci, İçişleri Bakanlığı’nın talimatıyla önce açığa alındı, ardından savcılık talebiyle gözaltına alındı.

10.45: Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, darbe girişimine iştirak ettiği tespit edilen içlerinde albay, binbaşı, yüzbaşı, üsteğmen ve astsubayların da bulunduğu 132 askeri personelle askeri öğrencinin gözaltına alındığını açıkladı.

10.48: Akıncılarda rehin tutulan Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar kurtarıldıktan sonra helikopterle Çankaya Köşkü’ne getirildi. Başbakan ve Genelkurmay Başkanının birlikte açıklama yapması bekleniyor.

10.59: TEKİRDAĞ’ın Çerkezköy İlçesi’ndeki 3’ncü Zırhlı Tugay Komutanlığı’na bağlı 15 tank, polis ekipleri eşliğinde ‘Güvenlik önlemi’ olarak İstanbul’a doğru yola çıkarıldı.

11.08: Genelkurmay Başkanvekili Orgeneral Ümit Dündar, darbe girişimini akamete uğratıldığını belirterek, “Türkiye darbeler ve cuntalar dönemi kapanimıştır”dedi. Dündar olaylarda 41 polis, 2 asker, 47 vatandaşın hayatını kaybettiğini belirtti. Dündar, olaylarda 1154 kişinin yaralandığını ifade etti. Darbeci askerleden 104 askerin öldürüldüğünü kaydetti. Dündar, darbe girişimiyle ilgili olarak 1563 askerin tutuklandığını söyledi.

11.39: Ankara’da sabah saatlerinde Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın yakınlarına uçaktan bomba atıldı. Atılan bombalar sonucunda 5 kişi hayatını kaybetti.

11.50: SAKARYA’da darbe girişimiyle ilgili soruşturma kapsamında aralarında 2 albay ile Sakarya İl Jandarma Komutanlığı’na vekalet eden yarbayın da bulunduğu 110 asker gözaltına alındı.

11.58: MECLİS Başkanı İsmail Kahraman, darbe girişimine ilişkin, “Olağanüstü toplantımız, saat 15.00’te olacaktır. Parti liderlerimizin tamamının katılımını sağlamak için. Ortak bildiri taslağı hazırlandı. Genel Kurul’da gruplar tarafından imzalanacak ve açıklanacak. Üzücü bir tablo demokrasi darbeyi yendi” ifadelerini kullandı.

(VOLKAN GÜNDÜZ)