Okul olgunluğu, bir çocuğun fiziksel, bilişsel, sosyal ve duygusal gelişimde belirli bir düzeye ulaşması; okula başlamanın getirdiği sorumlulukları alabilir ve okulun beklentilerini karşılayabilir olması anlamına gelmektedir.

Çocuğun hazır olmadan eğitime başlaması, çocuğun okula yönelik tutumlarını olumsuz yönde etkileyen bir faktördür. Henüz hazır olmadığı halde okula başlayan bir çocuk, okula ve öğrenmeye yönelik olumsuz tutumlar geliştirebilmektedir. Bunun yanı sıra okuldaki sorumluluk ve beklentileri yerine getiremediği için diğerleriyle kıyasladığında kendini yetersiz görebilmekte bu da özgüvenini ve benlik saygısını zedeleyebilmektedir. Hazır olmadan eğitime başlanması durumunda sınıf içi düzeni bozacak davranışlar sergileme, arkadaş ilişkilerinde sorun yaşama, öfke ve saldırganlık, sosyal izolasyon gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.

Okul olgunluğu birçok kişinin bildiği gibi sadece bilişsel/akademik becerilerdeki olgunluğu ifade etmez. Okul olgunluğunda bakılması gereken 5 alan vardır;

1. Fiziksel gelişim (ince motor-kaba motor),
2. Sosyal gelişim,
3. Duygusal gelişim,
4. Dil gelişimi,
5. Bilişsel gelişim

OKUL OLGUNLUĞU ÖLÇÜLEBİLİR Mİ?

Gelişim testleri ve okul olgunluğu testleri ile ölçülebilir. Elde edilen sonuçlar uzmanlarla, öğrencinin anaokulu öğretmenleriyle ve ailenin görüşleriyle birleştirilmeli ve öğrencinin ana sınıfına mı, ilkokula mı gideceğine karar verilmelidir.

Okul olgunluğu çalışmaları için en ideal zaman; ana sınıfının 2. dönemidir.

Çocuğunuzun gelişiminin yaşına uygun olup olmadığına karar verirken işinize yarayabilecek birkaç ipucu;

İNCE-KABA MOTOR ALANI;

• Bağımsız giyinebilir ve soyunabilirler,
• Bağımsız temizliklerini yapabilirler,
• Dökmeden, çatal bıçak kullanarak yemeklerinin tamamını kendi başlarına yiyebilirler,
• İnsan resmini eksiksiz çizebilirler,
• Bazı şekilleri ve harfleri kopyalayabilirler,
• Düğme ilikleyebilir, fermuar çekebilirler.
• Dengeli bir biçimde yön değiştirerek koşabilirler,
• Topu yerde zıplatabilirler, ayakları ile sürebilirler, tek elle ileri doğru atabilirler,
• Tek ayak üzerinde birkaç kez sıçrayabilirler, 2 ve 3 tekerlekli bisiklete binebilirler.

SOSYAL VE DUYGUSAL GELİŞİM;

• Ana-babaya aşırı bağımlı değildirler, okula istekli gelirler,
• Arkadaşları ile yaşadıkları sorunlarla baş edebilirler, Empati kurabilirler, akranları ile pozitif ilişki içerisindedirler,
• Sınıf içinde yalnız değildirler, oyun arkadaşı olarak tercih edilen çocuklardır.
• Sorumluluk alabilirler,
• Kızgınlık, üzüntü gibi duygularını diğerlerine zarar vermeden ifade edebilirler,
• Sınıf içi tartışmalara katılabilir, fikirlerini aktarabilirler,
• Okuldaki kuralların ve sınırların farkındadırlar ve uyum gösterirler.

DİL GELİŞİMİ                                     

• Duygu ve düşüncelerini anlaşılır ve akıcı bir biçimde aktarabilirler,
• Bir hikâye ya da masalı baştan sona anlatabilirler,
• Karşılıklı sohbet edebilirler, soru sorarlar.
• Benzer ve zıt kavramları kullanırlar,

                                                               PSİKOLOJİK DANIŞMAN / Tuncay TÜRKMEN