131019098
19 Mart 2024, Salı

BAĞIMSIZLIK SAVAŞIMIZIN YAPILDIĞI TOPRAKLARDAN SİZLERE SELAM GETİRDİM

12 Eylül 2019, Perşembe

     


Cevat YILDIRIM

            Siz bağımsızlık savaşımızın yapıldığı toprakları yakından gördünüz mü? Eğer oralardaki şehitlikleri görmediyseniz bu vatanın nasıl kurtulduğunu tam olarak anlayamazsınız.

Afyon, Kütahya ve Uşak vilayeti topraklarında birçok yerde şehitlikler vardır. Asıl şehit kemiklerinin bulunduğu ve sembolik şehit anıtlarının yoğun olarak bulunduğu topraklar Afyonkarahisar Kocatepe’den başlayan ve Dumlupınar civarında bulunan abidelerdir.  Askerliğimin yirmi ayında Sandıklı ilçesi Arızlar köyünde öğretmen olarak bulundum. Köylüler Çepni köyünden öteye Çalköy tarafına vardığımızda mermi ve top artıklarını görüyoruz diye anlattıklarında şaşırmıştım. O yıllarda eksik bıraktığım bölgeyi yakından tanımaya ancak dört yıl önce başladım.  Arkadaşlarla ve grup olarak Afyon civarına birkaç kere seyahat yaptım. Tamamını olmasa da önemli olan birçok şehitliği gördüm.

                Bazı şehitliklerde yalnız veya grupça saygı duruşunda bulundum. İsteyen bir Fatiha da okuyup gönderdi. Dumlupınar şehitliği içinde çok sayıda dikdörtgen mermer mezar taşı ve anıt var. Orada arkadaşlarla ve bireysel olarak şehitlerin huzurunda sessice saygıyla durdum. Aklıma “Dumlupınar suyun Kevser // Armağanın büyük zafer” şiirinin ilk mısraları düşmez mi? Nedenini bilmiyorum. Bu şiirin köy enstitülerinde marş olarak okunduğuna ait bilgiye bir yazında rastlamıştım. Benim üzerimde oldukça etki yapan şehitlikler gördüm. Fakat çok daha önceki yıllara giderek bizim bağımsızlık savaşı yapmamıza neden olan durumlara kısaca değinelim.  İngiltere, Fransa ve Rusya 1915 yılında Osmanlı Devletini ve Türk Milletini ortadan kaldırmak için aralarında anlaşmışlardı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Türk boğazları Rusya’ya adanmıştı. Anadolu toprakları İngiltere ve Fransa arasında paylaşılacaktı. Emperyalistler Çanakkale’de Mustafa Kemal’in önderliğimde yapılan savunma savaşı sebebiyle boğazları aşamadılar. Rusya’da devrim oldu. O paylaşıma katılamadı. Kanımızla canımızla savunduğumuz ülkemiz Mondros silah bırakılma antlaşmasının dördüncü maddesine dayanılarak işgale başlandı. Yanlarına İtalya’yı da aldılar. Venizelos’un Yunanistan’ını İzmir’e çıkardılar. Araç-gereç, silah ve türlü malzeme ile donatılan Yunan ordusu İzmir’den sonra Anadolu’nun batısını çizmeleriyle kirletip Ankara yolarına çıktı. Amaçları İngilizlerin isteğine uyarak Ankara’da yeni kurulan TBMM. Hükümetini ve yurtseveri yok etmekti. Yunan ordusu, Mustafa Kemal’in önderliğinde yapılan ve 22 gün süren Sakarya savaşı ile geldiği yerde durduruldu. Geriye çekilmeye zorlandı, kanatlarındaki tüyler yolundu. Yunan ordusunun ülkeden tamamen çıkarılmasına sıra gelmişti.

                Bir yıla yakın hazırlık yapıldı. Kolay değildi. Yıllar süren savaşlarda Anadolu halkından 13 ve 60 yaş arasındaki erkeklerimizin kemikleri uzak memleketler topraklarında anavatana hasret kaldı. Silah ve cephane, yiyecek bulmak için uğraş verildi. Rusya’dan, sonradan Fransa ve İtalya’dan silah satın alındı. Ülke içindeki ustaların yaptığı kılıçlar ve İstanbul’daki depolardan kaçırılan silahlar fedakâr insanların çalışmasıyla İnebolu yoluyla Ankara’ya getirildi. 

                Bağımsızlık savaşı öncesi Türk Ordusu ile Yunan Ordusunun insan sayısı az çok birbirine yakındı. Bizim silah, malzeme ve araç gerecimiz çok daha azdı. Örneğin bizim asker sayımız 189.480, Yunanlıların 189.900 idi. Savaş cephesinde bulunan Yunan Ordusu 120.000, Türk ordusu 90.000 kişiydi.  Malzemeye gelince bizden 1060 adet fazla hafif makineli tüfekleri, 150 fazla ağır makineli tüfekleri, kırktan  fazla sayıda topları olduğu belgelerde yazılıdır. Yine onların 50 uçağına karşılık bizim yalnız 10 uçağımız vardı.

                Türk ordusunun morali yüksekti. Savaşı kazanma azim ve iradesi yerindeydi. Savaş alanı ülkemiz topaklarıydı.  Her türlü yokluğa rağmen başımızda dünya lideri başkomutan Mustafa Kemal Paşa bulunuyordu. 26 Ağustos 1922 sabahı saat 05.00’te Afyon Kocatepe’den taarruz emri verildi. Savaş başladı. Tepenin güney yönünde Şuhut ilçesi tarafında Kocatepe’nin hemen altında Kalecik köyü Kurtkaya mevkiinde Yüzbaşı Agâh Efendi ve arkadaşı Sinoplu Üsteğmenin komutasında 150 kişilik bir Türk birliği vardı. Karşıdaki Yunan birliği 2500 kişiydi.  Agâh Efendinin kumandasındaki Türk askeri birliği Yunanlıların batıya gitmemeleri emrini almıştı. Saldırı başlar başlamaz sayıya aldırmadan Türk askeri Yunanlıların ileri gitmesine izin vermedi.  İki günlük şiddetli çarpışmada subaylar ve 101 Türk askeri al kanları ile vatan toprağını ıslattılar.   Arkadan gelen Türk alayı Yunan ordusunu dereye gömdü.  Bu mevkide yapılan şehitliği üç yıl önce ziyaret etmiştik. Şehitlik Selçuklu usulü inşa edilmişti. Levhaları okuduk. Saygı duruşunda bulunduk. Fatiha da gönderdik. Bu yıl otobüsle yanlarından geçtik. Sanki şehitlerin ruhları İzmir  ve daha kuzeye giden Türk asker kardeşlerimize bizden “selam söyleyin” der gibi kulağıma oldukça hafif sesler geldi. Bunu buradan sizlere duyuruyorum. 

                Ya,  Albay Reşat Bey’i size nasıl anlatayım. Sinanpaşa ilçesinde Çiğiltepe isimli bir mevkii vardır. Bu tepede kanlı çarpışmalar oldu. Tepenin stratejik durumu sebebiyle mutlaka alınması gerekirdi. Boğuşmalar sürer, tepe Türk ve Yunan birlikleri arasında birkaç kez el değiştirir.  Başkomutan tepenin alınıp alınmadığını sorar. Reşat Bey –“yarım saat içinde alınacağını bildirir”  Fakat tepe bir türlü düşmez. Reşat Bey bunun üzerine kendi tabancasıyla intihar eder. Fakat on beş dakika sonra tepe alınır. Mustafa Kemal’e alaydaki teğmen hem tepenin alındığını hem albayın şehitliğini telefonla bildirir. İşte bu kahraman ve gururlu subayın kendini vurduğu yere 1968 yılında Çiğiltepe Şehitliği yapılır. Şu anda albayın kemikleri Ankara’da devlet mezarlığındadır. Şehitlik burada şehit olan Mehmetçikler ve komutanları için yapılmıştır.

                Zafertepeçalköy Başkomutanlık anıtı: Atatürk 30 Ağustos 1922 günü saat 14.00 de Çalköy’e gelerek Meydan Muharebesini idare ettiği yerde üçgen bloklardan bir anıt yapıldı. Anıt 1964- 1968 yılları arasında inşa edilmiş ve ziyarete açılmıştı. 30 Ağustos Başkomutanlık Savaşını anma törenleri her yıl burada yapılır. Anıt Kurtuluş savaşının bütün safhalarını temsil eder. Anıt Kütahya Altıntaş yakınlarındadır. Bu topraklarda bir de Şehit Sancaktar Anıtı vardır ki, buradaki anıt 30 Ağustos 1924 tarihinde Atatürk’ün tanımına göre yapılmıştır. Savaşın ertesi günü 31 Ağustosta Mustafa Kemal Paşa yanına Fevzi ve İsmet Paşaları alarak savaş meydanını gezer. Yunan top mermisinin açtığı çukurda topraktan çıkan ve dimdik duran, bir Türk sancaktarın yalnız kolu ve sancak görülür. Atatürk’ün tarifine göre önce Çalköy’de yapılan bu anıt, daha sonra olayın asıl geçtiği Berber-çam mevkiine taşınır.  Savaş ve şehitlik öyküleri asla bitmez. Her birinin ayrı bir hikâyesi vardır. Bunları yerinde görmek gerekir. 

                Atatürk Ekim 1919’da henüz Sivas’tadır. Parasızlık nedeniyle Sivas Kongresinden sonra “Temsil Heyeti” ile birlikte Ankara’ya hareketi gecikir. Sivas’ta veya yollarda şöyle der.

“Memleketi gezmeli, milleti tanımalı, eksiği nedir görüp göstermeli. Milleti sevmek böyle olur. Yoksa lafla muhabbet fayda etmez.

                Atatürk; savaştan iki yıl sonra Dumlupınar’da zaferin en önemli etkisinin Türk Milletinin “kayıtsız şartsız egemenliğini eline almış olmasını” gösterir. Sözlerini şöyle tamamlar

                “Yeni Türk Devleti bir halk devletidir, halkın devletidir.

 

 

 



Yazarın Tüm Yazıları
Atatürk’ün fikir hayatına katkıda bulunan etmenler 9 Kasım 2023, Perşembe
ALİAĞA’NIN KURTULUŞU 13 Eylül 2023, Çarşamba
BÜYÜK TAARRUZ (Yeni Kitaptan) 1 Eylül 2023, Cuma
Sevgi üzerine düşünceler 14 Ağustos 2023, Pazartesi
HER ÇOCUĞUN ANNESİ BİR MELEKTİR 13 Mayıs 2023, Cumartesi
BABAM BİR EĞİTMENDİ 2 Mayıs 2023, Salı
CEHALETİN ÜZERİNE YÜRÜYEN GENÇLER 1 Mayıs 2023, Pazartesi
ATATÜRK KIYI EGE’YE VE ALİAĞA’YA NİÇİN GELDİ? 12 Nisan 2023, Çarşamba
MUSTAFA KEMAL’İN YURT GEZİLERİ 11 Nisan 2023, Salı
SEKİZ MARTI DÜŞÜNÜYORUM 8 Mart 2023, Çarşamba
ALİAĞA’NIN KURTULUŞUNUN YÜZÜNCÜ YILI 14 Eylül 2022, Çarşamba
BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI 30 Ağustos 2022, Salı
ŞU İZMİR’DEN NE GELİR? 23 Ağustos 2022, Salı
1 TEMMUZ GÜNÜ 1 Temmuz 2022, Cuma
ÇEVRENE İYİ BAK- İYİ DAVRAN- İYİ GELECEK BUL 4 Haziran 2022, Cumartesi
KADINA SAYGILI OL 7 Mayıs 2022, Cumartesi
KURTARICININ DOĞDUĞU YER ÇANAKKALEDİR 25 Mart 2022, Cuma
MÜZELERDE GÖRÜLEN SANAT ESERLERİNDEKİ KADIN FİGÜRLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 7 Mart 2022, Pazartesi
ATEŞ VE KOR 21 Şubat 2022, Pazartesi
GÜZELHİSAR’IN GÜLLERi, KARANFİLLERİ 4 Şubat 2022, Cuma
GÜZELHİSAR’DA HAMAMLAR 22 Ocak 2022, Cumartesi
TÜRKLERDE HAMAM 20 Ocak 2022, Perşembe
ALTMIŞ YIL ÖNCESİNDE OLAĞAN BİR GÜN 8 Ocak 2022, Cumartesi
BİR KÖY ÖĞRETMENİNİN ANILARI 9 Kasım 2021, Salı
TÜRK DİLİ MİLLETİN KALBİDİR, ZİHNİDİR 27 Eylül 2021, Pazartesi
KURTULUŞA DOĞRU 26 Ağustos 2021, Perşembe
EGE’DE BÜYÜK TAARRUZ ÖNCESİ VE SONRASI 25 Ağustos 2021, Çarşamba
GÜZELHİSAR-I MENEMEN 1 Temmuz 2021, Perşembe
İSTANBUL- SAMSUN YOLU İSTİKLAL YOLUDUR 19 Mayıs 2021, Çarşamba
MART AYI DERT AYI 4 Mart 2021, Perşembe
GÜZELHİSAR ÇAYINDA GELENEKSEL BALIKÇILIK 9 Aralık 2020, Çarşamba
BİR KIYI KENTÇİĞİNİN KURTULUŞU 12 Eylül 2020, Cumartesi
YİRMİ ALTI AĞUSTOS’TAN OTUZ AĞUSTOS’A 26 Ağustos 2020, Çarşamba
ANADOLU’YU VE ÜLKESİNİ ÇOK SEVEN BİR ADAM 10 Ağustos 2020, Pazartesi
DENİZ KELİMESİ TÜRKÇE MİDİR? 1 Temmuz 2020, Çarşamba
19 MAYIS’I ASLA UNUTMA 19 Mayıs 2020, Salı
ANA SEVGİSİ 8 Mayıs 2020, Cuma
SALGIN HASTALIKLAR 6 Nisan 2020, Pazartesi
RADYO 13 Şubat 2020, Perşembe
HER YENİ BİR UMUT OLUR MU? 10 Ocak 2020, Cuma
MİS GİBİ GÜZEL İŞLER 21 Aralık 2019, Cumartesi
ŞU KARŞIKİ DAĞ DUMANLI DAĞ 10 Ekim 2019, Perşembe
BAĞIMSIZLIK SAVAŞIMIZIN YAPILDIĞI TOPRAKLARDAN SİZLERE SELAM GETİRDİM 12 Eylül 2019, Perşembe
MERHABA YEŞİL 3 Temmuz 2019, Çarşamba
MÜZELER HAFTASI GEÇİP GİDERKEN 25 Mayıs 2019, Cumartesi
ANAYASALAR VE EĞİTİM 11 Nisan 2019, Perşembe
UFAK TEFEK ŞEYLER 19 Şubat 2019, Salı
KENTLER HUZUR VEREN OTURMA YERLERİ OLMALI 1 Şubat 2019, Cuma
TAKVİMLERDEN YAPRAKLAR 22 Ocak 2019, Salı
YAREN DAĞI’NIN TEPESİNE ÇIKIP BAĞIRSAM MI? 13 Aralık 2018, Perşembe
TÜRK HARF DEVRİMİ VE MİLLET MEKTEPLERİNİN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI 26 Kasım 2018, Pazartesi
TÜRKİYE’DE DEĞİŞİM CUMHURİYETLE BAŞLADI 1 Kasım 2018, Perşembe
CUMHURİYET BAYRAMI ANILARI 31 Ekim 2018, Çarşamba
DENİZ, DENİZ AKDENİZ 13 Eylül 2018, Perşembe
ANALAR VE ANA SEVGİSİ 14 Mayıs 2018, Pazartesi
KÖY ENSTİTÜLERİ 14 Nisan 2018, Cumartesi
SEKSEN DÖRT YIL ÖNCEYDİ- ALİAĞALILAR MUSTAFA KEMAL’İ GÖRDÜ 13 Nisan 2018, Cuma
SU NİMETTİR 22 Mart 2018, Perşembe
KADIN VE ÇOCUK 7 Mart 2018, Çarşamba
EĞİTİM VE ÖĞRETİM BİRLİĞİ 1 Mart 2018, Perşembe
KIRMIZI ŞERİTLİ MADALYALAR VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ 5 Şubat 2018, Pazartesi
UYGARLIK VE KADIN 5 Aralık 2017, Salı
EYLÜL AYINI SEVMEYEN VAR MI? 14 Eylül 2017, Perşembe
BU VATAN TÜRK MİLLETİNİNDİR 31 Ağustos 2017, Perşembe
ZEYTİNLERE DOKUNMAYIN EFENDİLER 21 Ağustos 2017, Pazartesi
YURDUMUN SINIRLARI NASIL ÇİZİLDİ 24 Temmuz 2017, Pazartesi
DENİZCİLİK BAYRAMI 28 Haziran 2017, Çarşamba
HER AYIN ÜÇÜNCÜ HAFTASINDA MÜZELER ÜCRETSİZ OLSUN 1 Haziran 2017, Perşembe
CUMHURİYETE GİDEN YOLUN BAŞI ONDOKUZ MAYIS 19 Mayıs 2017, Cuma
ANA OLMAK 13 Mayıs 2017, Cumartesi
HERKESİN HIZIRI İLYASI FARKLI 5 Mayıs 2017, Cuma
SEVİLEN AY MAYIS 1 Mayıs 2017, Pazartesi
ÇEŞMELER 29 Mart 2017, Çarşamba
DENİZKIZLARI- DENİZİN KADINLARI 16 Mart 2017, Perşembe
DOKUZLARDAN-ONÜÇLERE 15 Şubat 2017, Çarşamba
SARSILMAK, SALLANMAK, KORKMAK 9 Şubat 2017, Perşembe
TAŞMAK COŞMAK VE KONTROL 1 Şubat 2017, Çarşamba
HER BELDEYE BİR ABDURRAHMAN 10 Ocak 2017, Salı
GİT GEMİ DEMİR ATMA BU LİMANA (2 ) 28 Aralık 2016, Çarşamba
GİT GEMİ DEMİR ATMA BU LİMANA 27 Aralık 2016, Salı
MUSTAFA KEMAL VE ASKERİ İZMİR YOLLARINDA 16 Eylül 2016, Cuma
DUMANLIDAĞI KAZILARI 3 Eylül 2016, Cumartesi
ALİAĞA ÇEVRESİNDE XIX YÜZYIL SONU ARKEOLOJİK KAZILAR 27 Ağustos 2016, Cumartesi
ARAPÇİFTLİĞİ SATILIK 20 Ağustos 2016, Cumartesi
NEMRUT ( KYME ) KAZILARI FOÇA’DAN SORULDU 13 Ağustos 2016, Cumartesi
HUKUK KÖŞESİ 19 Şubat 2016, Cuma