131019098
19 Mart 2024, Salı

DOKUZLARDAN-ONÜÇLERE

15 Şubat 2017, Çarşamba

     


Cevat YILDIRIM

Aylardan şubat, takvimler ayın dokuzunu gösteriyordu. Ellerinde bayraklarla şehrin içinden yol boyu yürüyorlardı. Cafer Efe heykeli yanında toplanmış olan müthiş kalabalık arasına karışıverdim. Esmer bir zabıta memuru kırmızı-beyaz Türk bayrağı dağıtıyordu. Bana da bir tane uzatınca içimde bir mutluluk rüzgârı oluştu. Söke halkının yaşlısı, genci, öğrencisi, memuru, dernekleri, diğer kuruluşlar, sporcular ve idareciler köprü civarında yerlerini almıştı. Granta tepesinden gelecek bisiklet sporcularını bekliyorlardı. Bisiklet takımı ve gönüllü gençler Madenciler köprüsüne ulaşınca kalabalıkta bir kıpırdanma oldu.

            Efenin heykeli önünden yürüyüş koluna geçen kalabalık yarı düzenli bir halde bayraklarını sallayarak şehre doğru canlı adımlarla akmaya başladı. O sırada Kuşadası tarafından gökyüzünde kuşlar belirdi. Diziler halinde uçup kuzeye doğru yol alıyordu. Onlara seslendim. “Turnalar Aliağa’ya, Foça’ya uğrarsanız, Sökeli efelerden, benden, orada yaşayan kırantalara(*) selam söyleyin”

            İnsan topluluğu marş söyler gibi şehre doğru coşkuyla yürüyordu. Trafik durmuştu. Evlerin balkonlarından Atatürk’ün karşılanışını anan kalabalığa doğru bayraklar sallanıyordu. Dükkânlar önünde bulunan insanlar kalabalığı alkışlarken, yan yollardaki sürücüler saygıyla alayların geçmesini izliyordu. Az süre sonra Cumhuriyet Meydanına varıldı. Öğrenciler, öğretmenler ve görevliler tarafından alana yerleştirildi. Sivil toplum kuruluşları, görevli subaylar, zeybekler, halk Atatürk Anıtı önünde yer aldı. Sunucunun komutu ile Atatürk ve şehitler ile ilgili saygı duruşundan sonra hep birlikte “İstiklal Marşı”  okundu. Kaymakamlık, Garnizon komutanlığı ve Belediye Başkanlığı çelenkleri saygı duruşundan önce heykel önüne konulup selamlar verildi. İstiklal Marşından sonra kentin seçimle gelen başkanı doksan üç yıl önce Büyük Atatürk’ün Söke’de karşılanmasını anlattı. Halkı selamladı. Arkasından dört öğrenci günün önemi ile ilgili şiirlerini seslendirdi. Daha sonra Kaymakam Bey Atatürk’ün Söke’yi ziyaret amacını anlattı. Gençlere, tarımda ve sanayide daha çok üretmemiz gerektiğini belirtti. Kentte bulunan ilköğretim okullarından birinin öğrencilerinden seçilmiş bir grup izleyenlere Bolu yöresi halk oyunlarını sundu. Oyundan sonra büyük alkış aldılar. Daha sonra Söke halk eğitim merkezi halk oyunları takımı meydana geldi. İki efe solo olarak zeybek oyunlarını gösterdiler. Davul zurna eşliğindeki gösteri halkı çok heyecanlandırdı. Bazı kişiler bulunduğu yerden ilgi ile seyrederken, bazıları da ayaklarıyla istemsiz biçimde de olsa hareketlere katıldı. Efeler pistten ayrılırken yüreklerin en samimi yerinden bir alkış tufanı koptu. Törenin son gösterisi madalya töreniydi. Daha önce değişik yarışmalarda beden ve beyin sporlarında başarılı olanlara madalyaları dağıtıldı. Tören iki saat sonunda sona erdi.

            Atatürkçü Düşünce Derneği Aliağa şubesi on yıldır Atatürk’ün Bergama’ya giderken Aliağa’ya 13Nisan1934’de[1]gelip halk ve öğrencilerle konuşmasını anma töreni ile canlandırmaya çalışmaktadır. Foça ADD şubesi ve bazı kuruluşlar iki yıldır 9 Nisan 1934 yılında Atatürk’ün Foça’yı[2] ziyaretini anmakta ve kutlamaktadır. Söke’de yaşanan coşkulu anma törenleri Ayvalık ve Bergama’da yıllardır yapılmaktadır. Kendime soruyorum acaba Aliağa ve Foça’ya Atatürk’ün gelişi niçin ilgililer ve halk tarafından kutlanmamaktadır? Bu ilçeler öksüz mü, ya da cezalı mı?

            Bergama, Söke gibi Atatürk’ün seyahatleri kutlanırsa; 1. Halk arasında milli birlik ruhu yücelir. Hemşerilik bağları güçlenir. 2.Öğrenciler ve halk Atatürk’ün kendi kasaba ve şehirlerine gelişinden dolayı mutluluk duyar. 3.Yapılan toplantılarla gençlerin sosyal yönü gelişir. 4.Gençler görev alarak Atatürk ve yurt sevgisini yaşayarak öğrenirler.5.Öğrenciler yakın tarihini tanıyıp, bilimsel ve çalışmalara ve sportif faaliyetlere zaman ayırır.

            Atatürk Söke’ye geldiğinde Cumhuriyet idaresine henüz geçilmişti. Ancak çağdaşlığa ulaşmak için çok büyük hamleler yapılması gerekirdi Söke’yi ziyarette Kazım Karabekir Mahmut Esat Bozkurt gibi devletin ileri gelenleri onun yanındaydı.. Ziyaretten 21 gün sonra başkentte ilginç gelişmeler yaşandı. 3 Mart 1924’de öğretim birliği yasası ile hilafetin kaldırılması TBMM’de kabul edildi. 13 Nisan 1934 yılına gelinceye dek, kılık kıyafette, medeni yasada, yazıda önemli değişiklikler oldu. 1932 yılında Türk Dil Derneği kuruldu. Bir topluluğu millet yapan önemli unsurlardan biri de dildir. Atatürk’ün Foça ve Aliağa’ya geliş nedenlerinden biri askeri teftiş etmek, diğeri de devrimlerin halk tarafından kabul durumunu öğrenmekti. Dilerim ki doğduğum Aliağa’da yaşadığım Foça’da da yukarıda örneğini verdiğim anma günleri düzenlenir.

            Eğer halk ve yöneticilerin birliktelikle Atatürk’ün kasabayı ziyaretini anma hareketini ölmeden göremezsem, beraber çalıştığım arkadaşlarıma vasiyetim; günü geldiğinde mezar taşıma “gözleri açık giden kuzey egeli öğretmen” diye yazdırsınlar.  10 Şubat 2017 Söke,

 

(*) Kıranta: Orta yaşlı saçlarına ak düşmüş iyi giyimli erkek,

 

                                                                                                                   Cevat YILDIRIM

 

[1] Cevat Yıldırım- Aliağa Cumhuriyet Dönemi kitabı 2009 yılı Magenta Basımevi, s.91,

[2] Cevat Yıldırım, Basılmamış Foça Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi kitabı, s.305,Cumhuriyet Gazetesi 10 Nisan 1934,



Yazarın Tüm Yazıları
Atatürk’ün fikir hayatına katkıda bulunan etmenler 9 Kasım 2023, Perşembe
ALİAĞA’NIN KURTULUŞU 13 Eylül 2023, Çarşamba
BÜYÜK TAARRUZ (Yeni Kitaptan) 1 Eylül 2023, Cuma
Sevgi üzerine düşünceler 14 Ağustos 2023, Pazartesi
HER ÇOCUĞUN ANNESİ BİR MELEKTİR 13 Mayıs 2023, Cumartesi
BABAM BİR EĞİTMENDİ 2 Mayıs 2023, Salı
CEHALETİN ÜZERİNE YÜRÜYEN GENÇLER 1 Mayıs 2023, Pazartesi
ATATÜRK KIYI EGE’YE VE ALİAĞA’YA NİÇİN GELDİ? 12 Nisan 2023, Çarşamba
MUSTAFA KEMAL’İN YURT GEZİLERİ 11 Nisan 2023, Salı
SEKİZ MARTI DÜŞÜNÜYORUM 8 Mart 2023, Çarşamba
ALİAĞA’NIN KURTULUŞUNUN YÜZÜNCÜ YILI 14 Eylül 2022, Çarşamba
BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI 30 Ağustos 2022, Salı
ŞU İZMİR’DEN NE GELİR? 23 Ağustos 2022, Salı
1 TEMMUZ GÜNÜ 1 Temmuz 2022, Cuma
ÇEVRENE İYİ BAK- İYİ DAVRAN- İYİ GELECEK BUL 4 Haziran 2022, Cumartesi
KADINA SAYGILI OL 7 Mayıs 2022, Cumartesi
KURTARICININ DOĞDUĞU YER ÇANAKKALEDİR 25 Mart 2022, Cuma
MÜZELERDE GÖRÜLEN SANAT ESERLERİNDEKİ KADIN FİGÜRLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME 7 Mart 2022, Pazartesi
ATEŞ VE KOR 21 Şubat 2022, Pazartesi
GÜZELHİSAR’IN GÜLLERi, KARANFİLLERİ 4 Şubat 2022, Cuma
GÜZELHİSAR’DA HAMAMLAR 22 Ocak 2022, Cumartesi
TÜRKLERDE HAMAM 20 Ocak 2022, Perşembe
ALTMIŞ YIL ÖNCESİNDE OLAĞAN BİR GÜN 8 Ocak 2022, Cumartesi
BİR KÖY ÖĞRETMENİNİN ANILARI 9 Kasım 2021, Salı
TÜRK DİLİ MİLLETİN KALBİDİR, ZİHNİDİR 27 Eylül 2021, Pazartesi
KURTULUŞA DOĞRU 26 Ağustos 2021, Perşembe
EGE’DE BÜYÜK TAARRUZ ÖNCESİ VE SONRASI 25 Ağustos 2021, Çarşamba
GÜZELHİSAR-I MENEMEN 1 Temmuz 2021, Perşembe
İSTANBUL- SAMSUN YOLU İSTİKLAL YOLUDUR 19 Mayıs 2021, Çarşamba
MART AYI DERT AYI 4 Mart 2021, Perşembe
GÜZELHİSAR ÇAYINDA GELENEKSEL BALIKÇILIK 9 Aralık 2020, Çarşamba
BİR KIYI KENTÇİĞİNİN KURTULUŞU 12 Eylül 2020, Cumartesi
YİRMİ ALTI AĞUSTOS’TAN OTUZ AĞUSTOS’A 26 Ağustos 2020, Çarşamba
ANADOLU’YU VE ÜLKESİNİ ÇOK SEVEN BİR ADAM 10 Ağustos 2020, Pazartesi
DENİZ KELİMESİ TÜRKÇE MİDİR? 1 Temmuz 2020, Çarşamba
19 MAYIS’I ASLA UNUTMA 19 Mayıs 2020, Salı
ANA SEVGİSİ 8 Mayıs 2020, Cuma
SALGIN HASTALIKLAR 6 Nisan 2020, Pazartesi
RADYO 13 Şubat 2020, Perşembe
HER YENİ BİR UMUT OLUR MU? 10 Ocak 2020, Cuma
MİS GİBİ GÜZEL İŞLER 21 Aralık 2019, Cumartesi
ŞU KARŞIKİ DAĞ DUMANLI DAĞ 10 Ekim 2019, Perşembe
BAĞIMSIZLIK SAVAŞIMIZIN YAPILDIĞI TOPRAKLARDAN SİZLERE SELAM GETİRDİM 12 Eylül 2019, Perşembe
MERHABA YEŞİL 3 Temmuz 2019, Çarşamba
MÜZELER HAFTASI GEÇİP GİDERKEN 25 Mayıs 2019, Cumartesi
ANAYASALAR VE EĞİTİM 11 Nisan 2019, Perşembe
UFAK TEFEK ŞEYLER 19 Şubat 2019, Salı
KENTLER HUZUR VEREN OTURMA YERLERİ OLMALI 1 Şubat 2019, Cuma
TAKVİMLERDEN YAPRAKLAR 22 Ocak 2019, Salı
YAREN DAĞI’NIN TEPESİNE ÇIKIP BAĞIRSAM MI? 13 Aralık 2018, Perşembe
TÜRK HARF DEVRİMİ VE MİLLET MEKTEPLERİNİN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI 26 Kasım 2018, Pazartesi
TÜRKİYE’DE DEĞİŞİM CUMHURİYETLE BAŞLADI 1 Kasım 2018, Perşembe
CUMHURİYET BAYRAMI ANILARI 31 Ekim 2018, Çarşamba
DENİZ, DENİZ AKDENİZ 13 Eylül 2018, Perşembe
ANALAR VE ANA SEVGİSİ 14 Mayıs 2018, Pazartesi
KÖY ENSTİTÜLERİ 14 Nisan 2018, Cumartesi
SEKSEN DÖRT YIL ÖNCEYDİ- ALİAĞALILAR MUSTAFA KEMAL’İ GÖRDÜ 13 Nisan 2018, Cuma
SU NİMETTİR 22 Mart 2018, Perşembe
KADIN VE ÇOCUK 7 Mart 2018, Çarşamba
EĞİTİM VE ÖĞRETİM BİRLİĞİ 1 Mart 2018, Perşembe
KIRMIZI ŞERİTLİ MADALYALAR VE DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ 5 Şubat 2018, Pazartesi
UYGARLIK VE KADIN 5 Aralık 2017, Salı
EYLÜL AYINI SEVMEYEN VAR MI? 14 Eylül 2017, Perşembe
BU VATAN TÜRK MİLLETİNİNDİR 31 Ağustos 2017, Perşembe
ZEYTİNLERE DOKUNMAYIN EFENDİLER 21 Ağustos 2017, Pazartesi
YURDUMUN SINIRLARI NASIL ÇİZİLDİ 24 Temmuz 2017, Pazartesi
DENİZCİLİK BAYRAMI 28 Haziran 2017, Çarşamba
HER AYIN ÜÇÜNCÜ HAFTASINDA MÜZELER ÜCRETSİZ OLSUN 1 Haziran 2017, Perşembe
CUMHURİYETE GİDEN YOLUN BAŞI ONDOKUZ MAYIS 19 Mayıs 2017, Cuma
ANA OLMAK 13 Mayıs 2017, Cumartesi
HERKESİN HIZIRI İLYASI FARKLI 5 Mayıs 2017, Cuma
SEVİLEN AY MAYIS 1 Mayıs 2017, Pazartesi
ÇEŞMELER 29 Mart 2017, Çarşamba
DENİZKIZLARI- DENİZİN KADINLARI 16 Mart 2017, Perşembe
DOKUZLARDAN-ONÜÇLERE 15 Şubat 2017, Çarşamba
SARSILMAK, SALLANMAK, KORKMAK 9 Şubat 2017, Perşembe
TAŞMAK COŞMAK VE KONTROL 1 Şubat 2017, Çarşamba
HER BELDEYE BİR ABDURRAHMAN 10 Ocak 2017, Salı
GİT GEMİ DEMİR ATMA BU LİMANA (2 ) 28 Aralık 2016, Çarşamba
GİT GEMİ DEMİR ATMA BU LİMANA 27 Aralık 2016, Salı
MUSTAFA KEMAL VE ASKERİ İZMİR YOLLARINDA 16 Eylül 2016, Cuma
DUMANLIDAĞI KAZILARI 3 Eylül 2016, Cumartesi
ALİAĞA ÇEVRESİNDE XIX YÜZYIL SONU ARKEOLOJİK KAZILAR 27 Ağustos 2016, Cumartesi
ARAPÇİFTLİĞİ SATILIK 20 Ağustos 2016, Cumartesi
NEMRUT ( KYME ) KAZILARI FOÇA’DAN SORULDU 13 Ağustos 2016, Cumartesi
HUKUK KÖŞESİ 19 Şubat 2016, Cuma